Ένα άγνωστο στους πολλούς συμπολίτες μεγάλο πρόβλημα «κληροδοτημένο» από την Οθωμανική Αυτοκρατορία αποτελούν τα λεγόμενα ως "βακούφια" ήτοι η «εκκλησιαστική τουρκική μουσουλμανική» περιουσία...Ιδίως στην φύσει και θέσει κρίσιμη θράκη το πρόβλημα αυτό λαμβάνει τεράστιες διαστάσεις αφού το ελληνικό κράτος δεν έχει να κάνει επιδέξιους Εφραίμ αλλά με την Τουρκική Μηχανή Προπαγάνδας. Το άρθρο αυτό ελπίζουμε να μην είναι προφητικό.
Τι είναι τα Βακούφια;
Τα βακούφια δημιουργήθησαν επί οθωμανικής αυτοκρατορίας ως ιερά θρησκευτική περιουσία αφιερωμένη σε κοινωνικούς φιλανθρωπικούς και ιδιαίτατα θρησκευτικούς σκοπούς, εκπίπτουσα του φόρου αλλά και της περίφημης σουλτανικής πανιδιοκτησίας, κατά την οποία κατ`ουσίαν ψιλός κύριος (ήτοι έχων την κυριότητα) ήταν ο Σουλτάνος, ενώ επικαρπωτές (δηλαδή όλην την εκμετάλλευση και διαχείριση ως αν κύριοι για ειπωθεί απλά) ήσαν οι υπήκοοί του, εμφανιζόμενοι βέβαια ως «δούλοι» του σουλτάνου.
Πολλοί μάλιστα από τους ανώτατους υπηκόους του Σουλτάνου, όπως οι τουρκογενείς έφιπποι πολεμιστές «Σπαχήδες» καθώς και οι Γενίτσαροι Γραμματείς κοκ επεδίωκαν τον χαρακτηρισμό της δοθείσας σε αυτούς ιδιοκτησίας ως «βακούφι» καθόσον έτσι αποκτούσαν ουσιαστικά μία έκταση ελεύθερη από κάθε είδους σουλτανικής βεζύρικης πασάδικης και εν γένει διοικητικής φύσεως συναλλαγή.
Στην Ελλάδα μεγάλες και εύφορες περιοχές είχαν λάβει τον χαρακτηρισμό «βακούφια» για εύνόητουςλόγους.
Τα βακούφια δημιουργήθησαν επί οθωμανικής αυτοκρατορίας ως ιερά θρησκευτική περιουσία αφιερωμένη σε κοινωνικούς φιλανθρωπικούς και ιδιαίτατα θρησκευτικούς σκοπούς, εκπίπτουσα του φόρου αλλά και της περίφημης σουλτανικής πανιδιοκτησίας, κατά την οποία κατ`ουσίαν ψιλός κύριος (ήτοι έχων την κυριότητα) ήταν ο Σουλτάνος, ενώ επικαρπωτές (δηλαδή όλην την εκμετάλλευση και διαχείριση ως αν κύριοι για ειπωθεί απλά) ήσαν οι υπήκοοί του, εμφανιζόμενοι βέβαια ως «δούλοι» του σουλτάνου.
Πολλοί μάλιστα από τους ανώτατους υπηκόους του Σουλτάνου, όπως οι τουρκογενείς έφιπποι πολεμιστές «Σπαχήδες» καθώς και οι Γενίτσαροι Γραμματείς κοκ επεδίωκαν τον χαρακτηρισμό της δοθείσας σε αυτούς ιδιοκτησίας ως «βακούφι» καθόσον έτσι αποκτούσαν ουσιαστικά μία έκταση ελεύθερη από κάθε είδους σουλτανικής βεζύρικης πασάδικης και εν γένει διοικητικής φύσεως συναλλαγή.
Στην Ελλάδα μεγάλες και εύφορες περιοχές είχαν λάβει τον χαρακτηρισμό «βακούφια» για εύνόητουςλόγους.
Ωσαύτως κατά την προσάρτηση των Θεσσαλικών εδαφών τα οποία είχαν στην μεγάλη τους πλειοψηφία χαρακτηρισθεί ως βακουφικά (αφού ήσαν και πολύ προσοδοφόρα..) υπήρξε μάλιστα η πρώτη μεγάλη κοινωνική επανάσταση , η οποία κατέληξε και στα γεγονότα του Κιλελέρ του1910 όταν οι απελπισμένοι και απηυδησμένοι φτωχοί ακτήμονες εξεγέρθησαν κατά του διαμερισμού των «οθωμανικών δημοσίων γαιών» αποκλειστικά στους τσιφλικάδες της εποχής. Σήμερα βακούφια υπάρχουν στην περιοχή της δωδεκανήσου και της Δυτικής Θράκης.
Οι Οθωμανικές γαίες ως ελληνικό δημόσιο στο νεοσύστατο ελληνικό κράτος
Πολλά ήσαν τα προβλήματα που ανέκυψαν από την ύπαρξη και μόνον των γαιών αυτών στο νεοσύστατο ελληνικό κράτος, καθώς ο «διηνεκής» χαρακτήρας των βακουφιών, σε συνάρτηση προς την «αναπαλλοτρίωτη» φύση τους, απότοκος της ιδιότητας τους ως πραγμάτων «θείω δικαίω», τα καθιστούσε Res divines juris, δηλαδή ανεπίδεκτα οικειοθελούς συναλλαγής. Έτσι καταρχάς εφηρμόσθη ως μεσοβέζικη λύση η αρχή των «κεκτημένων δικαιώματων» δηλαδή η επί του θέματος κατίσχυση του προγενέστερου οθωμανικού δικαίου. Ακολούθησαν διασκέψεις και …πρωτόκολλα επί πρωτοκόλλων τα κυριώτερα εκ των οποίων ήσαν :
* Πρωτόκολλο του Λονδίνου της 10/22.3.1829 όπου επιχειρήθηκε ο σαφής πλέον διαχωρισμός των «οθωμανικών» ακινήτων της Ελλάδας, σε «δημόσια» και «ιδιωτικά». Η διάκριση αυτή υποχρέωνε τους Έλληνες, να αποζημιώσουν τα κτήματα, που ανήκαν «κατά πλήρη κυριότητα» σε μουσουλμάνους ιδιώτες ή συνιστούσαν «κεκτημένα» δικαιώματα τους σ’ αυτά. Η έννοια εξάλλου των «κεκτημένων» δικαιωμάτων διαμορφούτο περαιτέρω: α) Ως δικαίωμα «επικαρπίας» και β) Ως αποζημίωση για τη «διαχείριση κληρονομιάς»
* Το Πρωτόκολλο του Λονδίνου της 3.2.1830 «Περί ανεξαρτησίας της Ελλάδος», όριζαν, ότι τα κτήματα της κατηγορίας «βακούφ» έμεναν οριστικά στην κυριότητα του ελληνικού κράτους, χωρίς να προκύπτει εις βάρος του οιαδήποτε αξίωση αποζημιώσεως. Ειδικώτερα, τα βακούφια της κατηγορίας «Σερί», δηλαδή τα υπαγόμενα στην τέως διαχείριση του οθωμανικού δημοσίου, περιήρχοντο χωρίς την καταβολή ανάλογου «υπαλλάγματος» στο ελληνικό δημόσιο. Εξαίρεση για αποζημίωση υπέρ του τουρκικού κράτους προεβλέπετο μόνο για τα βακούφια της κατηγορίας «Άδη», που ήσαν μεν σε περιοχές υπό τουρκική κατοχή, αλλά έμελλε να αποτελέσουν τμήμα του ελληνικού κράτους.
Η νομική μεταμόρφωση του ιδιοκτησιακού καθεστώτος των τέως οθωμανικών γαιών, δημιούργησε δυσερμήνευτα νομικά και κατ’ επέκταση κοινωνικά προβλήματα, που συνέβαλαν στην ως άνω επίταση του αγροτικού ζητήματος της Θεσσαλίας.
Θράκη : Μία επικίνδυνα μετέωρη κατάσταση
Η εφαρμοζόμενη μέχρι σήμερα για την Δυτική Θράκη Συνθήκη της Λωζάνης του 1923 δίδει στους Μουσουλµάνους της Θράκης το απόλυτο δικαίωµα να διατηρούν κοινωνικούς και φιλανθρωπικούς οργανισµούς ευρύτερα γνωστούς ως «βακούφια» (επί των αναλόγων γαιοτεμαχίων βέβαια) .
Η αντιπαράθεση µεταξύ Μουσουλµανων και της εκάστοτε ελληνικής κυβερνήσεως ως προς την διαχείριση και αυτοδιοίκηση των «βακουφίων», διαρκεί χρόνια, ιδίως όσον αφορά τον διορισµό από την κυβέρνηση των µελών διαχειριστικών επιτροπών που διοικούν τα βακούφια και τον βαθµό και τον τύπο του διοικητικού ελέγχου, ο οποίος πριν το 1960 ασκείτο από την Μουσουλµανική κοινότητα.
Ως απάντηση στις ενστάσεις µερικών Μουσουλµάνων ότι ο διορισµός των µελών των διαχειριστικών επιτροπών αποδυναµώνει την οικονοµική αυτονοµία των βακουφίων και παραβιάζει τους όρους της Συµφωνίας της Λωζάνης, ένα Προεδρικό ∆ιάταγµα του 1996 έθεσε τα βακούφια υπό τη διοίκηση µιας προσωρινής επιτροπής για τρία έτη , µέχρι να επιλυθεί οριστικά το υφιστάμενο πρόβληµα. Η θητεία της προσωρινής επιτροπής ανανεούτο κάθε δύο χρόνια µε προεδρικό διάταγµα.
Οι Οθωμανικές γαίες ως ελληνικό δημόσιο στο νεοσύστατο ελληνικό κράτος
Πολλά ήσαν τα προβλήματα που ανέκυψαν από την ύπαρξη και μόνον των γαιών αυτών στο νεοσύστατο ελληνικό κράτος, καθώς ο «διηνεκής» χαρακτήρας των βακουφιών, σε συνάρτηση προς την «αναπαλλοτρίωτη» φύση τους, απότοκος της ιδιότητας τους ως πραγμάτων «θείω δικαίω», τα καθιστούσε Res divines juris, δηλαδή ανεπίδεκτα οικειοθελούς συναλλαγής. Έτσι καταρχάς εφηρμόσθη ως μεσοβέζικη λύση η αρχή των «κεκτημένων δικαιώματων» δηλαδή η επί του θέματος κατίσχυση του προγενέστερου οθωμανικού δικαίου. Ακολούθησαν διασκέψεις και …πρωτόκολλα επί πρωτοκόλλων τα κυριώτερα εκ των οποίων ήσαν :
* Πρωτόκολλο του Λονδίνου της 10/22.3.1829 όπου επιχειρήθηκε ο σαφής πλέον διαχωρισμός των «οθωμανικών» ακινήτων της Ελλάδας, σε «δημόσια» και «ιδιωτικά». Η διάκριση αυτή υποχρέωνε τους Έλληνες, να αποζημιώσουν τα κτήματα, που ανήκαν «κατά πλήρη κυριότητα» σε μουσουλμάνους ιδιώτες ή συνιστούσαν «κεκτημένα» δικαιώματα τους σ’ αυτά. Η έννοια εξάλλου των «κεκτημένων» δικαιωμάτων διαμορφούτο περαιτέρω: α) Ως δικαίωμα «επικαρπίας» και β) Ως αποζημίωση για τη «διαχείριση κληρονομιάς»
* Το Πρωτόκολλο του Λονδίνου της 3.2.1830 «Περί ανεξαρτησίας της Ελλάδος», όριζαν, ότι τα κτήματα της κατηγορίας «βακούφ» έμεναν οριστικά στην κυριότητα του ελληνικού κράτους, χωρίς να προκύπτει εις βάρος του οιαδήποτε αξίωση αποζημιώσεως. Ειδικώτερα, τα βακούφια της κατηγορίας «Σερί», δηλαδή τα υπαγόμενα στην τέως διαχείριση του οθωμανικού δημοσίου, περιήρχοντο χωρίς την καταβολή ανάλογου «υπαλλάγματος» στο ελληνικό δημόσιο. Εξαίρεση για αποζημίωση υπέρ του τουρκικού κράτους προεβλέπετο μόνο για τα βακούφια της κατηγορίας «Άδη», που ήσαν μεν σε περιοχές υπό τουρκική κατοχή, αλλά έμελλε να αποτελέσουν τμήμα του ελληνικού κράτους.
Η νομική μεταμόρφωση του ιδιοκτησιακού καθεστώτος των τέως οθωμανικών γαιών, δημιούργησε δυσερμήνευτα νομικά και κατ’ επέκταση κοινωνικά προβλήματα, που συνέβαλαν στην ως άνω επίταση του αγροτικού ζητήματος της Θεσσαλίας.
Θράκη : Μία επικίνδυνα μετέωρη κατάσταση
Η εφαρμοζόμενη μέχρι σήμερα για την Δυτική Θράκη Συνθήκη της Λωζάνης του 1923 δίδει στους Μουσουλµάνους της Θράκης το απόλυτο δικαίωµα να διατηρούν κοινωνικούς και φιλανθρωπικούς οργανισµούς ευρύτερα γνωστούς ως «βακούφια» (επί των αναλόγων γαιοτεμαχίων βέβαια) .
Η αντιπαράθεση µεταξύ Μουσουλµανων και της εκάστοτε ελληνικής κυβερνήσεως ως προς την διαχείριση και αυτοδιοίκηση των «βακουφίων», διαρκεί χρόνια, ιδίως όσον αφορά τον διορισµό από την κυβέρνηση των µελών διαχειριστικών επιτροπών που διοικούν τα βακούφια και τον βαθµό και τον τύπο του διοικητικού ελέγχου, ο οποίος πριν το 1960 ασκείτο από την Μουσουλµανική κοινότητα.
Ως απάντηση στις ενστάσεις µερικών Μουσουλµάνων ότι ο διορισµός των µελών των διαχειριστικών επιτροπών αποδυναµώνει την οικονοµική αυτονοµία των βακουφίων και παραβιάζει τους όρους της Συµφωνίας της Λωζάνης, ένα Προεδρικό ∆ιάταγµα του 1996 έθεσε τα βακούφια υπό τη διοίκηση µιας προσωρινής επιτροπής για τρία έτη , µέχρι να επιλυθεί οριστικά το υφιστάμενο πρόβληµα. Η θητεία της προσωρινής επιτροπής ανανεούτο κάθε δύο χρόνια µε προεδρικό διάταγµα.
Από την άλλη Μουσουλµάνοι ακτιβιστές είχαν εκφράσει διαµαρτυρίες για το γεγονός ότι η κυβέρνηση επιβάλλει τακτικά φόρους στα βακούφια, παρ΄όλο που θεωρητικά αποτελούν ιδρύµατα εξαιρούµενα της φορολογίας. Η κυβέρνηση ενώπιον πολλών διαμαρτυριών υπέβαλλε στις αρχές του τρέχοντος έτους διά της υπουργού εξωτερικών κ Ντόρα Μπακογιάννη νομοσχέδιο όπου προβλέπεται άμεση εκλογή των μουσουλμανικών διαχειριστικών επιτροπών από την ίδια την μειονότητα, κάτι που προκάλεσε σφοδρές αντιδράσεις σε ακραίους αλλά και θρακικούς χριστιανικούς κύκλους καθώς και το ΛΑΟΣ. Συγκεκριμένα η μειονότητα θα εκλέγει πλέον τις διαχειριστικές επιτροπές των βακουφίων Ξάνθης, Κομοτηνής και Διδυμοτείχου.
Τα εν λόγω βακούφια είναι λίαν προσοδοφόρα και κρίσιμα οικονομικά για την περιοχή καθόσον στην Ροδόπη εκμεταλλεύονται 150 ακίνητα, στην Ξάνθη 30 και στον Έβρο 15, ενώ αυτό της Κομοτηνής αυξάνει την περιουσία του κατά 600.000 ευρώ ετησίως. Τα βακούφια θα αντιμετωπίζονται ως κοινωφελή ιδρύματα διεπόμενα από τους ίδιους κανόνες με αυτούς των ιδρυμάτων σε όλη την Ελλάδα. Επίσης, τα μέλη της διαχειριστικής και βακουφικής επιτροπής εξισώνονται προς τα μέλη του διοικητικού συμβουλίου των κοινωφελών ιδρυμάτων ιδιωτικού δικαίου. Αν συνδεθεί όλο αυτό το πλέγμα με την αιρετή πλέον εκλογή Μουφτή, πλέον η εμφάνιση ενός ισχυρότατου θρησκευτικοπολιτικού κέντρου στην Θράκη με άμεση εξάρτηση από την γείτονα χώρα είναι προ των πυλών και δη άνευ ανταλλαγμάτων.
Όμως το θέμα των βακουφίων έχει και ωρισμένες απτές δυσχέρειες που επ`αφορμής του εθνικού κτηματολογίου θα γιγαντωθούν και θα προκαλέσουν έκρηξη αντιδράσεων, διαξιφισμών και εκβιαστικών λογικών. Έτσι σύµφωνα µε το εθνικό κτηµατολόγιο τα βακούφια, όπως και όλοι οι ιδιοκτήτες ακίνητης περιουσίας υποχρεούνται να µεταγράψουν σε µητρώο κρατικής αρχής την ακίνητη περιουσία τους, λαμβάνοντας το λεγόμενο ΚΑΕΚ, τον κτηματολογικό δηλαδή αριθμό βάσει του οποίου θα πιστοποιεί κανείς το ιδιοκτησιακό του δικαίωμα. Ο νόµος επιτρέπει στην κυβέρνηση να προβεί σε κατάσχεση οιασδήποτε περιουσίας, την οποία οι ιδιοκτήτες δεν µπορούν να αποδείξουν ότι κατέχουν µε τίτλους ιδιοκτησίας. Τα βακούφια ιδρύθηκαν το 1560, όµως, ένεκα της καταστροφής των αρχείων κατά την διάρκεια των δύο παγκοσµίων πολέµων, δεν είναι εις θέση να τεκµηριώσουν την ιδιοκτησία µεγάλου µέρους της περιουσίας τους. Επειδή δεν έχουν µεταγράψει την περιουσία τους, δε µπορούν να πληρώσουν τους επιβληθέντες φόρους. Η κυβέρνηση δεν έχει αξιώσει ούτε την είσπραξη των φόρων ούτε την µεταγραφή της περιουσίας µέχρι τούδε.. . Πλέον όμως οι εκ πολιτείας διαχειριστικές επιτροπές είναι παρελθόν.
Δωδεκάνησα: Πολύ μακρυά από τα αδιέξοδα της «μαμάς» Κεμαλικής Τουρκίας…
Στην χώρα μας η μόνη καταγεγραμμένη περίπτωση πλήρους διευθετήσεως του προβλήματος ουσιαστικά υφίσταται στα Δωδεκάνησα. Ο Ν. 510/29.12.1947 «Περί της εν Δωδεκανήσω εφαρμοστέας νομοθεσίας», καθώς και η υπ`αριθ. 386/28.9.1949 γνωμοδότηση του Νομικού Συμβουλίου του Κράτους προς το Υπουργείο των Εξωτερικών Το Νομικό Συμβούλιο του Κράτους, καθώρισαν ως εξής την τύχη των βακουφικών κτημάτων: «Η Ελλάδα ανέλαβε την υποχρέωση να σεβασθεί τα βακούφια που είχαν ήδη συσταθεί στη Δωδεκάνησο, όχι όμως και να διατηρήσει ως ισχύον ειδικό τοπικό δίκαιο τον «ιερό ισλαμικό νόμο που τα διέπει». Δηλαδή αυτό σημαίνει ότι τα βακούφια, που συστήθηκαν από την έναρξη της ισχύος του Ν. 510/1947, έχουν υπαχθεί στις ρυθμίσεις του Αστικού Κώδικα και του αντιστοίχου Εισαγωγικού του Νόμου, το δε ισλαμικό δίκαιο ισχύει μόνον ως προς την εγκυρότητα της προηγηθείσας συστάσεώς τους.
Με την παρ. 9 του 14ου παραρτήματος της Συνθήκης ειρήνης των Παρισίων, η Ελλάδα ανέλαβε την υποχρέωση, να σεβασθεί την τύχη των βακουφιών, που είχαν συσταθεί πριν από την προσάρτηση της Δωδεκανήσου. Μετά την εισαγωγή του Α.Κ. και του Εισαγωγικόυ Νόμου του ΑΚ στις εν λόγω περιοχές δεν είναι δυνατή πλέον η σύσταση νέων βακουφιών. Ο μουσουλμάνος που προτίθεται, να αφιερώσει περιουσία για ευαγή σκοπό, μπορεί να προβεί σε ανάλογη δικαιοπραξία με τη μορφή της σύστασης ιδρύματος, της δωρεάς προς ίδρυμα, του τρόπου σε διάταξη τελευταίας βούλησης ή της δωρεάς υπό όρο, πάντοτε όμως σύμφωνα με τις διατάξεις του ελληνικού Α.Κ., δηλαδή πλέον δεν δημιουργούνται βακούφια κατά την παραδοσιακή ισλαμική έννοια ει μη μόνον αστικοί οργανισμοί όπως τους προβλέπει το δίκαιο.
Ως προς την απαλλοτριώσιμη ή μη φύση των εν λόγω βακουφιών ισχύει κατά την αρχήν ο κανόνας του αναπαλλοτρίωτου. Αυτό όμως δε σημαίνει, ότι αποκλείονται οι περιπτώσεις εκποίησης των βακουφιών, τις οποίες άλλωστε προβλέπει και ο «ιερός» ισλαμικός νόμος ή η εξαγορά τους σύμφωνα με τις διατάξεις του ΕισΝΑΚ αλλά και την γενική συνταγματική διάταξη, που ανάγεται στην απαλλοτρίωση ακινήτων για «δημόσια ωφέλεια» (άρθρ. 17 παρ. 2).
Ένας προλογικός επίλογος και ο ελληνικός αποχαιρετισμός στην αμοιβαιότητα
Τα βακούφια της Θράκης να είσθε σίγουροι ότι θα μας απασχολήσουν και λίαν συντόμως μάλιστα κατά τρόπο δυναμικό και εκβιαστικό. Είναι (πολύ) μεγάλες εκτάσεις, θολής ιδιοκτησίας, μεγάλων δυνατοτήτων πλουτισμού και ισχύος με επίσης μεγάλες δυνατότητες τουρκικής προπαγάνδας εις βάρος μας αφής στιγμής μάλιστα οι τελευταίες πινελιές αφελληνισμού της Πόλεως και Ίμβρου – Τενέδου είναι εν πλήρη εξελίξει. Από την άλλη διακρίνεται και η αμηχανία του ελληνικού κράτους να αποφασίσει ολοκληρωτικά και παντοκαντευθυντικά αν είναι απότοκος ενός ελληνικού εθνισμού όπως διεκηρύχθη με τον Διαφωτισμό παντελώς ανεξάρτητο από προηγούμενες αυτοκρατορίες ή αν είναι επίγονος βυζαντινών ή οθωμανικών αυτοκρατοριών. Η –κατανοητή- αμηχανία των κυβερνώντων γίνεται έτσι στόχος άμετρου πλουτισμού και εκβιασμού μεγαλόσχημων και έτι «μεγαλοσχημότερων» επιτηδείων σε συνδυασμό με αυτοτροφοδοσία αποσχιστικών τάσεων. Με θύμα το Ελληνικό κράτος και θύματα ως συνήθως τους Έλληνες πλημμελέστατα πληροφορημένους πολίτες.
Όσον αφορά αυστηρώς και μόνον την πρόσφατο μονόπλευρη απόφαση της ελληνικής κυβερνήσεως περί της αυτοδιαχειρίσεως από τους Μουσουλμάνους συμπολίτες μας των Βακουφίων κατά τα λεγόμενά της επί τη βάσει της αρχής της αμοιβαιότητος υπενθυμίζεται η φράση του Σταύρου Λυγερού σε άρθρο του στη Καθημερινή (5-2-2008) « οι Κωνσταντινουπολίτες ούτε να ονειρευθούν δεν μπορούν ότι θα αποκτήσουν αιρετή διαχειριστική επιτροπή για τα εναπομείναντα 54 δικά τους βακούφια. Υπενθυμίζουμε ότι το τουρκικό κράτος μεταπολεμικά έχει αρπάξει 1.500 (τεράστιας αξίας) ακίνητα, ενώ άλλα 10.000 περίπου ακίνητα είχε κατασχέσει το 1942-44 με την ειδική εξοντωτική φορολογία των μειονοτήτων (βαρλίκ)». Αν δε κάποιος κάνει εύλογους συνειρμούς με την επαναλειτουργία της Χάλκης, από όσο ενθυμούμεθα ακόμη κλειστή είναι…. Ο δε προϋφιστάμενος Νόμος 1091/80 (άρθρο 1, παρ. β’) που ψηφίστηκε επί κυβερνήσεως Μητσοτάκη (του πατρός ), αναφέρει ότι «τα της διαχειρίσεως των βακουφίων διέπονται από την συνθήκη της Λωζάνης και υπό του παρόντος νόμου, επιφυλασσόμενος της αρχής διακρατικής αμοιβαιότητας». Η κυβέρνηση με την αγαστή σύμπνοια σχεδόν σύμπασας της αντιπολιτεύσεως λοιπόν παρέκαμψε μονομερώς την αμοιβαιότητα προς χάριν αορίστων υποσχέσεων και απεμπόλησε τα όσα εναπομείναντα δικαιώματά μας στην Κωνσταντινούπολη. Προφανώς όμως όλα αυτά είναι λιγότερο ιλουστρασιόν και διαπλεκόμενα ώστε να απασχολήσουν σοβαρά τα ελληνικά ΜΜΕ και τον ελληνικό λαό εν γένει.
του Βασίλη Φασούλα
forum.elefsis.com.cy
Τα εν λόγω βακούφια είναι λίαν προσοδοφόρα και κρίσιμα οικονομικά για την περιοχή καθόσον στην Ροδόπη εκμεταλλεύονται 150 ακίνητα, στην Ξάνθη 30 και στον Έβρο 15, ενώ αυτό της Κομοτηνής αυξάνει την περιουσία του κατά 600.000 ευρώ ετησίως. Τα βακούφια θα αντιμετωπίζονται ως κοινωφελή ιδρύματα διεπόμενα από τους ίδιους κανόνες με αυτούς των ιδρυμάτων σε όλη την Ελλάδα. Επίσης, τα μέλη της διαχειριστικής και βακουφικής επιτροπής εξισώνονται προς τα μέλη του διοικητικού συμβουλίου των κοινωφελών ιδρυμάτων ιδιωτικού δικαίου. Αν συνδεθεί όλο αυτό το πλέγμα με την αιρετή πλέον εκλογή Μουφτή, πλέον η εμφάνιση ενός ισχυρότατου θρησκευτικοπολιτικού κέντρου στην Θράκη με άμεση εξάρτηση από την γείτονα χώρα είναι προ των πυλών και δη άνευ ανταλλαγμάτων.
Όμως το θέμα των βακουφίων έχει και ωρισμένες απτές δυσχέρειες που επ`αφορμής του εθνικού κτηματολογίου θα γιγαντωθούν και θα προκαλέσουν έκρηξη αντιδράσεων, διαξιφισμών και εκβιαστικών λογικών. Έτσι σύµφωνα µε το εθνικό κτηµατολόγιο τα βακούφια, όπως και όλοι οι ιδιοκτήτες ακίνητης περιουσίας υποχρεούνται να µεταγράψουν σε µητρώο κρατικής αρχής την ακίνητη περιουσία τους, λαμβάνοντας το λεγόμενο ΚΑΕΚ, τον κτηματολογικό δηλαδή αριθμό βάσει του οποίου θα πιστοποιεί κανείς το ιδιοκτησιακό του δικαίωμα. Ο νόµος επιτρέπει στην κυβέρνηση να προβεί σε κατάσχεση οιασδήποτε περιουσίας, την οποία οι ιδιοκτήτες δεν µπορούν να αποδείξουν ότι κατέχουν µε τίτλους ιδιοκτησίας. Τα βακούφια ιδρύθηκαν το 1560, όµως, ένεκα της καταστροφής των αρχείων κατά την διάρκεια των δύο παγκοσµίων πολέµων, δεν είναι εις θέση να τεκµηριώσουν την ιδιοκτησία µεγάλου µέρους της περιουσίας τους. Επειδή δεν έχουν µεταγράψει την περιουσία τους, δε µπορούν να πληρώσουν τους επιβληθέντες φόρους. Η κυβέρνηση δεν έχει αξιώσει ούτε την είσπραξη των φόρων ούτε την µεταγραφή της περιουσίας µέχρι τούδε.. . Πλέον όμως οι εκ πολιτείας διαχειριστικές επιτροπές είναι παρελθόν.
Δωδεκάνησα: Πολύ μακρυά από τα αδιέξοδα της «μαμάς» Κεμαλικής Τουρκίας…
Στην χώρα μας η μόνη καταγεγραμμένη περίπτωση πλήρους διευθετήσεως του προβλήματος ουσιαστικά υφίσταται στα Δωδεκάνησα. Ο Ν. 510/29.12.1947 «Περί της εν Δωδεκανήσω εφαρμοστέας νομοθεσίας», καθώς και η υπ`αριθ. 386/28.9.1949 γνωμοδότηση του Νομικού Συμβουλίου του Κράτους προς το Υπουργείο των Εξωτερικών Το Νομικό Συμβούλιο του Κράτους, καθώρισαν ως εξής την τύχη των βακουφικών κτημάτων: «Η Ελλάδα ανέλαβε την υποχρέωση να σεβασθεί τα βακούφια που είχαν ήδη συσταθεί στη Δωδεκάνησο, όχι όμως και να διατηρήσει ως ισχύον ειδικό τοπικό δίκαιο τον «ιερό ισλαμικό νόμο που τα διέπει». Δηλαδή αυτό σημαίνει ότι τα βακούφια, που συστήθηκαν από την έναρξη της ισχύος του Ν. 510/1947, έχουν υπαχθεί στις ρυθμίσεις του Αστικού Κώδικα και του αντιστοίχου Εισαγωγικού του Νόμου, το δε ισλαμικό δίκαιο ισχύει μόνον ως προς την εγκυρότητα της προηγηθείσας συστάσεώς τους.
Με την παρ. 9 του 14ου παραρτήματος της Συνθήκης ειρήνης των Παρισίων, η Ελλάδα ανέλαβε την υποχρέωση, να σεβασθεί την τύχη των βακουφιών, που είχαν συσταθεί πριν από την προσάρτηση της Δωδεκανήσου. Μετά την εισαγωγή του Α.Κ. και του Εισαγωγικόυ Νόμου του ΑΚ στις εν λόγω περιοχές δεν είναι δυνατή πλέον η σύσταση νέων βακουφιών. Ο μουσουλμάνος που προτίθεται, να αφιερώσει περιουσία για ευαγή σκοπό, μπορεί να προβεί σε ανάλογη δικαιοπραξία με τη μορφή της σύστασης ιδρύματος, της δωρεάς προς ίδρυμα, του τρόπου σε διάταξη τελευταίας βούλησης ή της δωρεάς υπό όρο, πάντοτε όμως σύμφωνα με τις διατάξεις του ελληνικού Α.Κ., δηλαδή πλέον δεν δημιουργούνται βακούφια κατά την παραδοσιακή ισλαμική έννοια ει μη μόνον αστικοί οργανισμοί όπως τους προβλέπει το δίκαιο.
Ως προς την απαλλοτριώσιμη ή μη φύση των εν λόγω βακουφιών ισχύει κατά την αρχήν ο κανόνας του αναπαλλοτρίωτου. Αυτό όμως δε σημαίνει, ότι αποκλείονται οι περιπτώσεις εκποίησης των βακουφιών, τις οποίες άλλωστε προβλέπει και ο «ιερός» ισλαμικός νόμος ή η εξαγορά τους σύμφωνα με τις διατάξεις του ΕισΝΑΚ αλλά και την γενική συνταγματική διάταξη, που ανάγεται στην απαλλοτρίωση ακινήτων για «δημόσια ωφέλεια» (άρθρ. 17 παρ. 2).
Ένας προλογικός επίλογος και ο ελληνικός αποχαιρετισμός στην αμοιβαιότητα
Τα βακούφια της Θράκης να είσθε σίγουροι ότι θα μας απασχολήσουν και λίαν συντόμως μάλιστα κατά τρόπο δυναμικό και εκβιαστικό. Είναι (πολύ) μεγάλες εκτάσεις, θολής ιδιοκτησίας, μεγάλων δυνατοτήτων πλουτισμού και ισχύος με επίσης μεγάλες δυνατότητες τουρκικής προπαγάνδας εις βάρος μας αφής στιγμής μάλιστα οι τελευταίες πινελιές αφελληνισμού της Πόλεως και Ίμβρου – Τενέδου είναι εν πλήρη εξελίξει. Από την άλλη διακρίνεται και η αμηχανία του ελληνικού κράτους να αποφασίσει ολοκληρωτικά και παντοκαντευθυντικά αν είναι απότοκος ενός ελληνικού εθνισμού όπως διεκηρύχθη με τον Διαφωτισμό παντελώς ανεξάρτητο από προηγούμενες αυτοκρατορίες ή αν είναι επίγονος βυζαντινών ή οθωμανικών αυτοκρατοριών. Η –κατανοητή- αμηχανία των κυβερνώντων γίνεται έτσι στόχος άμετρου πλουτισμού και εκβιασμού μεγαλόσχημων και έτι «μεγαλοσχημότερων» επιτηδείων σε συνδυασμό με αυτοτροφοδοσία αποσχιστικών τάσεων. Με θύμα το Ελληνικό κράτος και θύματα ως συνήθως τους Έλληνες πλημμελέστατα πληροφορημένους πολίτες.
Όσον αφορά αυστηρώς και μόνον την πρόσφατο μονόπλευρη απόφαση της ελληνικής κυβερνήσεως περί της αυτοδιαχειρίσεως από τους Μουσουλμάνους συμπολίτες μας των Βακουφίων κατά τα λεγόμενά της επί τη βάσει της αρχής της αμοιβαιότητος υπενθυμίζεται η φράση του Σταύρου Λυγερού σε άρθρο του στη Καθημερινή (5-2-2008) « οι Κωνσταντινουπολίτες ούτε να ονειρευθούν δεν μπορούν ότι θα αποκτήσουν αιρετή διαχειριστική επιτροπή για τα εναπομείναντα 54 δικά τους βακούφια. Υπενθυμίζουμε ότι το τουρκικό κράτος μεταπολεμικά έχει αρπάξει 1.500 (τεράστιας αξίας) ακίνητα, ενώ άλλα 10.000 περίπου ακίνητα είχε κατασχέσει το 1942-44 με την ειδική εξοντωτική φορολογία των μειονοτήτων (βαρλίκ)». Αν δε κάποιος κάνει εύλογους συνειρμούς με την επαναλειτουργία της Χάλκης, από όσο ενθυμούμεθα ακόμη κλειστή είναι…. Ο δε προϋφιστάμενος Νόμος 1091/80 (άρθρο 1, παρ. β’) που ψηφίστηκε επί κυβερνήσεως Μητσοτάκη (του πατρός ), αναφέρει ότι «τα της διαχειρίσεως των βακουφίων διέπονται από την συνθήκη της Λωζάνης και υπό του παρόντος νόμου, επιφυλασσόμενος της αρχής διακρατικής αμοιβαιότητας». Η κυβέρνηση με την αγαστή σύμπνοια σχεδόν σύμπασας της αντιπολιτεύσεως λοιπόν παρέκαμψε μονομερώς την αμοιβαιότητα προς χάριν αορίστων υποσχέσεων και απεμπόλησε τα όσα εναπομείναντα δικαιώματά μας στην Κωνσταντινούπολη. Προφανώς όμως όλα αυτά είναι λιγότερο ιλουστρασιόν και διαπλεκόμενα ώστε να απασχολήσουν σοβαρά τα ελληνικά ΜΜΕ και τον ελληνικό λαό εν γένει.
του Βασίλη Φασούλα
forum.elefsis.com.cy
ΠΑΛΙ ΤΟ ΠΑΡΑΜΥΘΙ ΜΕ ΤΟ ΒΑΤΟΠΑΙΔΙ??.....ΕΔΩ ΠΟΥΛΙΕΤΑΙ ΟΛΟΚΛΗΡΗ Η ΧΩΡΑ ΚΑΙ ΕΣΕΙΣ ΑΝΑΦΕ4ΡΕΤΕ ΣΑΝ ΣΚΑΝΔΑΛΟ ΤΟ ΒΑΤΟΠΑΙΔΙ??
ΑπάντησηΔιαγραφή