Φεστιβάλ Γεύσης και Παράδοσης Αιγαίου

Η Άρτεμις Τζίτζη βρέθηκε σε ένα έξω καρδιά φεστιβάλ τοπικών γεύσεων, συμμετείχε στη γευσιγνωστική επιτροπή και αναρωτιέται γιατί τέτοια γευστικά διαμαντάκια παραμένουν κρυμμένα στις κουζίνες των ντόπιων...

Ούτε που φανταζόμουν ότι μαγειρεύονται ακόμα πιάτα, όπως το χταπόδι με βολβούς ( πρώτο βραβείο στα ψαρικά ) –που είχε και ταχίνι και ήταν απλώς θεϊκό. Ή η απίστευτη σχινόπιτα ( δεύτερο βραβείο στα γλυκά ), με υγρό από καρπούς σχίνου και μαγική ευωδιά. Το σημαντικότερο επιμύθιο του Φεστιβάλ Γεύσης και Παράδοσης Αιγαίου που έγινε πριν λίγες μέρες στην Πάτμο, ήταν ότι τοπική κουζίνα ζει και βασιλεύει, οι γυναίκες την κρατούν ζωντανή στις κουζίνες τους και στην εμπειρία τους και μόνο οι ταβέρνες και τα εστιατόρια την κρύβουν ακόμα από τους διψασμένους για αυθεντικές γεύσεις επισκέπτες τους…
Όπως διαπίστωσα, πρόκειται για μια εξαιρετική διοργάνωση που φέρνει στο ιερό νησί τοπικά πιάτα φτιαγμένα από τις γυναίκες της Πάτμου και των γύρω νησιών -Κάρπαθο, Αστυπάλαια, Αγαθονήσι, Λέρο, Κάλυμνο, Σάμο. Το φεστιβάλ οργανώνεται από την εφημερίδα Πατμιακά Χρονικά και τον πολιτιστικό σύλλογο γυναικών «Η Πατινιώτισσα» και στηρίζεται από την Ιερά Μονή Πάτμου, την περιφέρεια Νοτίου Αιγαίου, τον Δήμο Πάτμου, από συλλόγους επαγγελματιών και από πλήθος εθελοντών ενώ συμμετέχουν φορείς και από άλλα νησιά. Έχει ξεκινήσει εδώ και επτά χρόνια και συνεχίζει πεισματικά παρά την ελάχιστη δημοσιότητα που έχει πάρει, παρά τις δυσκολίες της μετακίνησης ανάμεσα στα νησιά, χωρίς οικονομικά κίνητρα, μόνο και μόνο για τη χαρά της συμμετοχής. Άλλωστε τα «βραβεία» στα καλύτερα πιάτα που διαγωνίζονται υπό την κρίση γνωστών ανθρώπων της γεύσης και της εστίασης είναι συμβολικά: μια ποδιά ζωγραφισμένη και ο «πάπυρος» που παίρνουν οι νικήτριες.



Εφέτος, ήταν αφιερωμένο στους Πατμίους της Αμερικής και στο Σύλλογο τους «Ξάνθος ο Φιλικός» ενώ τιμώμενο νησί ήταν η Κάρπαθος ( και οι γυναίκες και οι οργανοπαίχτες ξεκίνησαν από την ορεινή της πρωτεύουσα την Όλυμπο, πήγαν στη Ρόδο και από εκεί ήλθαν στην Πάτμο για να δείξουν τα εξαίσια πιάτα τους και να παίξουν τη μοναδική μουσική τους… ). Ηighlight του διημέρου που πλημμύρησε το νησί με ζωντάνια, η «Ποδηλατοδρομία Πολιτισμού» με μεγάλους και παιδάκια και επικεφαλής το Γιώργο Αμυρά σε μια διαδρομή που ένωσε συμβολικά τα σημαντικότερα σημεία της Πάτμου –από το Μοναστήρι του Αγ. Ιωάννη του Θεολόγου και το ιερό σπήλαιο της Αποκάλυψης, μέχρι την Καλικατσού, το μυστηριώδη βράχο πάνω στην παραλία της Πέτρας.
Η μεγάλη στιγμή του Φεστιβάλ που παρουσίασαν ο Γιώργος Αμυράς από την εκπομπή Πάμε Ελλάδα της ΝΕΤ και ο Αριστείδης Μιαούλης ήταν την Κυριακή το απόγευμα. Κάτω από τις άοκνες προσπάθειες του Κωνσταντίνου Σταμπούλη, Γραμματέα του Συλλόγου Επιτηδευματιών Πάτμου «Η Ανάπτυξη», και με τη βοήθεια δεκάδων εθελοντών, στον ειδικά διαμορφωμένο χώρο των επιβατών στο λιμάνι της Σκάλας, είχαν στρωθεί τραπέζια σε μια ανοιχτή γιορτή όπου ούτε λίγο ούτε πολύ 150 πιάτα απλωμένα σε πάγκους και χωρισμένα σε τέσσερις κατηγορίες ( ψαρικά, κρεατικά, λαδερά και γλυκά ) διαγωνίσθηκαν για τα 12 καλύτερα. Κόσμος πολύς, οι οργανοπαίχτες κούρδιζαν τα όργανά τους, γαργαλιστικές μυρωδιές πλανιόνταν στο αέρα, οι χορευτές με τις τοπικές φορεσιές δοκίμαζαν τα βήματά τους πίσω από την εξέδρα. Στη γευσιγνωστική επιτροπή συμμετείχε ο σεφ Λευτέρης Λαζάρου ( Χρυσός Σκούφος και αστέρι Michelin ) που μαζί με την υπογράφουσα ( μέλος της γευσιγνωστικής επιτροπής Αθηνοράματος ) έκριναν τα ψαρικά, τη γνωστή τουρκάλα γευσιγνώστη και συγγραφέα Engin Akin ( συν-συγγραφέας με τη Μυρσίνη Λαμπράκη του βιβλίου «Ελλάδα –Τουρκία στο ίδιο τραπέζι» ) που μαζί με το Μπενέτο Ματθαίου, σεφ και ιδιοκτήτη του ομώνυμου Πατμιακού εστιατορίου έκριναν τα λαδερά, το Δημήτρη Παμπόρη, σεφ του εστιατορίου Apocalypsis στο ξενοδοχείο Patmos Aktis που μαζί με τη Γεωργία Κοφινά συγγραφέα γαστρονομικών βιβλίων και συντονίστρια της γευσιγνωσίας έκριναν τα γλυκά και τον Νίκο Χριστοφόρου, πρόεδρο της Λέσχης Αρχιμαγείρων Δωδεκανήσου και Κυκλάδων που μαζί με την ηθοποιό Μαρία Γουλά έκριναν τα κρεατικά. Αν και δοκίμασα μόνο τα 28 πιάτα της κατηγορίας ψαρικά και άλλα 5 –6 γλυκά θα συμφωνήσω με το Λευτέρη Λαζάρου, πως ήταν μια δύσκολη γευσιγνωσία.

Η διοργάνωση του φεστιβάλ σε περίοδο low season, όπως μας είπε η Σμαράγδα Μουλιάτη-Σταμπούλη, δημοσιογράφος και εκδότης της εφημερίδας Πατμιακά Χρονικά και ψυχή του Φεστιβάλ, γίνεται με στόχο τη διεύρυνση της εποχικότητας στα νησιά της περιοχής, με τη γαστρονομία και το ευ ζην ως εναλλακτική μορφή τουρισμού. Ενώ η αντιπερειφερειάρχης Νοτίου Αιγαίου κ. Λίτσα Φτακλάκη, που παρακολούθησε τις εκδηλώσεις, δήλωσε πως «αυτό το Φεστιβάλ δεν έχει να ζηλέψει τίποτα από τα ανάλογα διεθνή και πως η καθιέρωση του Φεστιβάλ σε ένα γεγονός διεθνούς εμβέλειας, που συνδυάζει την πολιτισμική παράδοση των νησιών με την τοπική γαστρονομία μπορεί να αποτελέσει το καλύτερο όχημα για την ανάδειξη του προορισμού σε διεθνές επίπεδο» και δεσμεύτηκε από πλευράς Περιφέρειας να στηριχτεί με κάθε δυνατό τρόπο αυτή η πρωτοβουλία.
Τελικά, όταν όλα τα βραβεία είχαν απονεμηθεί και όλοι είχαν γευθεί τις νοστιμιές που απλώθηκαν στα τραπέζια, χορευτικά συγκροτήματα, τραγουδιστές και οργανοπαίχτες παρουσίασαν τους παραδοσιακούς χορούς και τη μουσική των νησιών. Το συγκρότημα του Βασίλη Γραμματικού με τη Ρούλα Γραμματικού- Ανέμη στο τραγούδι, οι έξοχοι Καρπάθιοι Μουσικοί, η φοβερή βιολονίστρια Αντριάνα Σμιθ με τη συνοδεία των Γιάννη και Μιχάλη Γραμματικού, ήταν όλοι υπέροχοι, η θάλασσα ήταν δίπλα και κανείς, μα κανείς μας δεν είχε ξαναδεί τέτοιο γλέντι κάτω από την τεράστια πανσέληνο.

Οι νικήτριες
Λαδερά 1. Μπουρέκια με κόκκινο κολοκύθι, Γραμματικού Ουρανία ( Πάτμος ), 2. Πιπεριές γεμιστές Κρικρή Ελένη ( Πάτμος ), 3. Σαλάτα «Ηλιοτάτη» Γρύλλη Ειρήνη ( Πάτμος )
Κρεατικά 1. Κατσικάκι Φρικασέ, Γυναίκες Χωρίς Σύνορα ( Λέρος ), 2. Ντολμαδάκια με χοιρινό, Νικητιάδου Μαρία ( Κάρπαθος ) 3. Ντολμαδάκια με κιμά, Στράτα Φωτεινή ( Πάτμος )
Θαλασσινά 1. Χταπόδι με Βολβούς, Τσουλφά Άννα ( Κάλυμνος ), 2. Ψάρι με δεντρολίβανο, Γυναίκες Χωρίς Σύνορα ( Λέρος ) 3. Χταπόδι της Γιαγιάς Ειρήνη Ελένη ( Πάτμος )
Γλυκά 1. Φλογέρες, Γυναίκες Χωρίς Σύνορα ( Λέρος ), 2. Σχινόπιτα, Θεοδοσίου Αργυρώ ( Πάτμος ),3. Τούρτες, Μαρίσα Τσαμπανάκη-Διακομηνά ( Κάρπαθος ).

Άρτεμης Τζίτζη atzitzi@athinorama.gr


Parapona-Rodou