Απαιτούν μόνο μετρητά και φοροδιαφεύγουν

Με διπλούς τιμοκαταλόγους υποδέχονται ολοένα και περισσότεροι επαγγελματίες τους πελάτες τους, προτείνοντας, ανοικτά, γενναία έκπτωση για όσους πληρώσουν τοις μετρητοίς, με χαρτονομίσματα, σύμφωνα με ρεπορτάζ της "Καθημερινής της Κυριακής". Ουσιαστικά στην αγορά έχει επικρατήσει η πολιτική του "διπλού νομίσματος", με το χρήμα στη φυσική του μορφή να έχει αποκτήσει μεγαλύτερη αξία σε σχέση με το "ηλεκτρονικό", δηλαδή αυτό που διακινείται μέσω πιστωτικών/χρεωστικών καρτών ή από τραπεζικό λογαριασμό σε τραπεζικό λογαριασμό.

Το νέο κύμα φοροδιαφυγής που πλήττει την αγορά έχει ήδη χτυπήσει τα φετινά φορολογικά έσοδα τόσο από τον ΦΠΑ όσο και από τον φόρο εισοδήματος. Το κίνητρο πλέον για τους επαγγελματίες να στρέψουν τους πελάτες στο μετρητό είναι πάρα πολύ ισχυρό, ειδικά μετά τη σύνδεση ασφαλιστικών εισφορών με το εισόδημα.

Η λύση για ολοένα και περισσότερους επαγγελματίες είναι προφανής: καλύτερα να γίνει μοιρασιά του οφέλους από τη φοροδιαφυγή με τον πελάτη, παρά να αποδοθεί ολόκληρο το ποσόν στο Δημόσιο. Χαρακτηριστικά, σε απόδειξη ή τιμολόγιο παροχής υπηρεσιών αξίας 100 ευρώ, το ποσόν που θα αποδοθεί στο κράτος μπορεί να κυμαίνεται από 50 έως 80 ευρώ.

Ασπίδα προστασίας

Οι φορολογικές αρχές έχουν αντιληφθεί ότι η μοναδική ασπίδα προστασίας αυτήν τη στιγμή είναι τα capital controls, καθώς, όσο βρίσκονται σε ισχύ, περιορίζεται κάπως η η ποσότητα του φυσικού χρήματος που κυκλοφορεί στην αγορά.

Ωστόσο αυτές οι ασπίδες δεν θα υπάρχουν επ' άπειρον, και αυτό γιατί:

Πρώτον, τα capital controls θα πρέπει να χαλαρώσουν κάποια στιγμή (στο τέλος Ιουνίου συμπληρώνονται ήδη δύο χρόνια από την επιβολή τους). Δεύτερον, οι φορολογούμενοι θα αντιληφθούν ότι η αξία των ηλεκτρονικών πληρωμών που πρέπει να πραγματοποιήσουν για να μη χάσουν το αφορολόγητο είναι πολύ μικρή.

Ουσιαστικά, όπως σημειώνει η εφημερίδα, το βάρος εντοπισμού των "μαύρων" συναλλαγών πέφτει στον φοροελεγκτικό μηχανισμό, ο οποίος θα πρέπει να συλλαμβάνει επ' αυτοφώρω τον παραβάτη για να του καταλογίσει το αντίστοιχο πρόστιμο ή το υποχρεωτικό "λουκέτο".

Κινδυνεύει το success story των φόρων

Το... success story των φόρων, δηλαδή η υπερφορολόγηση κατά το 2016, αλλά και η ασφυκτική πίεση στους οφειλέτες του Δημοσίου, κινδυνεύει. Οι φόροι συνέβαλαν τα μέγιστα στη διαμόρφωση του περσινού πλεονάσματος, καθώς αυξήθηκαν κατά τουλάχιστον 2,8 δισ. συγκριτικά με το 2015.

Ωστόσο, το πρώτο τρίμηνο του 2017 όλοι οι κωδικοί των φορολογικών εσόδων υστερούν έναντι των στόχων που έχουν τεθεί.

Στον ΦΠΑ υπήρξε υστέρηση των 159 εκατ. ευρώ έναντι των στόχων. Το ΥΠΟΙΚ προϋπολόγιζε να εισπράξει 3,687 δισ. ευρώ στο α' τρίμηνο, αλλά τελικώς έλαβε 3,528 δισ. ευρώ.

Υστέρηση παρατηρείται και στον φόρο εισοδήματος φυσικών προσώπων, καθώς, ενώ είχε προϋπολογιστεί να εισπραχθούν 1,691 δισ. ευρώ το τρίμηνο, κατέληξαν στο ταμείο 1,541 δισ. ευρώ, λιγότερα ακόμη και συγκριτικά με το α' τρίμηνο του 2016 (1,548 δισ. ευρώ).

Όπως προκύπτει και από τα στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ, η συμμετοχή των φόρων στη διαμόρφωση του πρωτογενούς πλεονάσματος έχει γίνει πλέον καθοριστική και η παραμικρή απόκλιση θα αποτυπωθεί αμέσως στο ποσοστό από το οποίο εξαρτάται η οικονομική πολιτική της χώρας τουλάχιστον μέχρι και το 2023.

Τι θα γίνει όμως και στο μέτωπο των πρωτογενών πλεονασμάτων, αν τελικώς τα φορολογικά έσοδα "γονατίσουν"; Πρόκειται για ένα σενάριο, σύμφωνα πάντα με το δημοσίευμα, το οποίο αργά ή γρήγορα η κυβέρνηση και το οικονομικό επιτελείο θα πρέπει να αντιμετωπίσει, καθώς όλες οι ενδείξεις συνηγορούν υπέρ αυτής της εξέλιξης. Και όλα αυτά, την ώρα που τα συγκεκριμένα πλεονάσματα καλούνται να σηκώσουν το κύριο βάρος της συμφωνίας που προωθείται αυτήν τη στιγμή με τους θεσμούς.