Φορο-αλαλούμ με τις αλλαγές στον ΦΠΑ

Σύγχυση για τα λογιστήρια των επιχειρήσεων.

Τι αλλάζει στον ακατάσχετο λογαριασμό.

Πάνω από ένα δισεκατομμύριο ευρώ οι απώλειες εσόδων φέτος και το 2020 για τα κρατικά ταμεία.

Από αύριο Δευτέρα 20 Μαΐου τίθενται σε ισχύ οι αλλαγές στον Φόρο Προστιθέμενης Αξίας. Προϊόντα και υπηρεσίες ευρείας κατανάλωσης μετατάσσονται σε χαμηλότερο συντελεστή ΦΠΑ και αναμένεται –εφόσον οι μειώσεις δεν απορροφηθούν από τις επιχειρήσεις που αντιμετωπίζουν την εξοντωτική υπερφορολόγηση– να πωλούνται φθηνότερα. Την ίδια ημέρα αλλά και το επόμενο διάστημα τα λογιστήρια των επιχειρήσεων καλούνται να ανέβουν έναν "γολγοθά" και να αντιμετωπίσουν τη σύγχυση και την πολυπλοκότητα που προκαλεί η αλλαγή του ΦΠΑ μέσα στον μήνα. Για πρώτη φορά στα χρονικά αλλαγές στον ΦΠΑ δεν γίνονται στην αρχή του επόμενου μήνα, αλλά την 20ή του μήνα με ό,τι αυτό συνεπάγεται για τις προσαρμογές που πρέπει να γίνουν σε λογιστήρια και ταμειακές μηχανές
. Με τις παρεμβάσεις που έκανε τις προηγούμενες ημέρες το υπουργείο Οικονομικών μετατάσσεται σε μειωμένο συντελεστή και ο καφές και οι χυμοί όταν πωλούνται στο ράφι των σούπερ μάρκετ. Ωστόσο, οι φορολογούμενοι θα συνεχίσουν να πληρώνουν τον καφέ ως υπηρεσία εστίασης με συντελεστή ΦΠΑ 24%, όπως διαμορφώθηκε τον Αύγουστο του 2015 στο πλαίσιο των φορολογικών μέτρων που πήρε η κυβέρνηση με την υπογραφή του τρίτου Μνημονίου.

Οι παρεμβάσεις φορολογικού χαρακτήρα που τίθενται σε εφαρμογή από αύριο περιλαμβάνουν:

- Τη μετάταξη από συντελεστή ΦΠΑ 24% σε συντελεστή 13% των υπηρεσιών εστίασης. Συγκεκριμένα, μετατίθεται στον μειωμένο συντελεστή ΦΠΑ η εκμετάλλευση καφενείων, καφετεριών, ζαχαροπλαστείων, εστιατορίων, ψητοπωλείων, οινομαγειρείων και άλλων συναφών με αυτές επιχειρήσεων. Θα πρέπει να σημειωθεί ότι ο καφές, τα αναψυκτικά και τα οινοπνευματώδη ποτά παραμένουν σε ΦΠΑ 24%. Ένας μέσος λογαριασμός σε εστιατόριο για μια τετραμελή οικογένεια υπολογίζεται σήμερα σε περίπου 60 ευρώ. Από αυτά υπολογίζεται ότι θα υπαχθεί στον μειωμένο συντελεστή ΦΠΑ το ποσό των 40 ευρώ, δηλαδή το 67%. Έτσι με τη μείωση του συντελεστή ΦΠΑ της εστίασης στο 13% ο συνολικός λογαριασμός για μια τετραμελή οικογένεια πρόκειται να μειωθεί από 60 σε 56,5 ευρώ. Δηλαδή το όφελος θα είναι της τάξης των περίπου 3,5 ευρώ.

- Τη μετάταξη από συντελεστή ΦΠΑ 24% σε ΦΠΑ 13% για βασικά προϊόντα στα ράφια, όπως είναι τα λάδια, παρασκευάσματα κρεάτων και ψαριών, κακάο, ζύμες, αλάτι, ξίδια, ζάχαρη, προϊόντα δημητριακών, παρασκευάσματα για σάλτσες, παγωτά, παρασκευάσματα για σούπες, ζωμοί, και γενικώς τα τυποποιημένα μη νωπά τρόφιμα. Επίσης περνά σε μειωμένο συντελεστή ΦΠΑ ο καφές και άλλα δημοφιλή ροφήματα. Εφόσον η μείωση του συντελεστή ΦΠΑ περάσει στο σύνολό της στην τελική τιμή των παραπάνω προϊόντων τότε θα υπάρξει μια μείωση της τάξης περίπου του 9%. Για παράδειγμα, η τιμή του τυποποιημένου και συσκευασμένου ρυζιού από 4,7 ευρώ το κιλό θα μειωθεί σε 4,28 ευρώ. Ένα πακέτο μακαρόνια από 0,50 ευρώ αναμένεται να μειωθεί σε 0,45 ευρώ.

- Το ηλεκτρικό ρεύμα, το φυσικό αέριο και η τηλεθέρμανση μετατάσσονται από το 13% ΦΠΑ στο 6%. Μια μέση διμηνιαία κατανάλωση ηλεκτρικού ρεύματος ύψους 80 ευρώ θα περιοριστεί λόγω της μείωσης στα 75 ευρώ, δηλαδή το νοικοκυριό θα έχει ένα όφελος της τάξης των 5 ευρώ.

- Η παροχή υπηρεσιών από οικοτροφεία, δομές για άτομα με ειδικές ανάγκες και δομές που παρέχουν κατάλυμα σε άτομα με νοητική υστέρηση, ψυχικές διαταραχές και χρήση ουσιών.

Από τις διατάξεις μείωσης του ΦΠΑ επέρχεται για φέτος απώλεια φορολογικών εσόδων για το Δημόσιο ύψους 441 εκατ. ευρώ και άλλων 667 εκατ. ευρώ το 2020. Θα πρέπει να σημειωθεί ότι τα περισσότερα από τα προηγούμενα μέτρα απλώς ακυρώνουν επιβαρύνσεις που είχε φέρει η κυβέρνηση στο πλαίσιο των μέτρων που περιλάμβανε το πρώτο πακέτο μέτρων του τρίτου Μνημονίου: Ο ΦΠΑ στην εστίαση επιστρέφει στο 13% από το 24% που ίσχυε από τον Αύγουστο. Να σημειωθεί, μάλιστα, ότι στο 13% ήταν μέχρι τον Αύγουστο του 2015 το σύνολο των υπηρεσιών εστίασης, δηλ. και ο σερβιριζόμενος καφές και τα σερβιριζόμενα αναψυκτικά. Το ίδιο ισχύει και για τα τυποποιημένα μη νωπά τρόφιμα, που μετατάχθηκαν στον κανονικό συντελεστή ΦΠΑ 24% (23% ήταν τότε) τον Αύγουστο του 2015, για να επιστρέψουν έπειτα από 4 χρόνια του τρίτου Μνημονίου.

Αλλαγές στον ακατάσχετο λογαριασμό

Τμηματική αύξηση του ακατάσχετου ορίου που ισχύει για έναν τραπεζικό λογαριασμό θεσπίστηκε με προεκλογικού χαρακτήρα τροπολογία που κατέθεσε και ψήφισε η κυβέρνηση. Η αύξηση, ωστόσο, αφορά λίγους και συγκεκριμένα μόνο όσους καταβάλλουν δόση ρύθμισης άνω των 416 ευρώ. Σήμερα ισχύει ακατάσχετο όριο για έναν τραπεζικό λογαριασμό που δηλώνεται από τον φορολογούμενο στο Taxisnet και μόνο για ποσό έως 1.250 ευρώ. Το όριο αυτό αποτελεί σφιχτή θηλιά στο λαιμό επαγγελματιών και μικρομεσαίων επιχειρήσεων καθώς υποχρεώνονται να κινούνται στο όριο της βιωσιμότητάς τους με περιορισμένη ρευστότητα. Το ακατάσχετο όριο με βάση όσα προβλέπει η τροπολογία που ψηφίστηκε θα αυξάνεται για όσους οφειλέτες ρυθμίζουν την οφειλή τους και παραμένουν συνεπείς στη ρύθμιση.

Ειδικότερα, με βάση όσα προβλέπει η τροπολογία το ακατάσχετο όριο του τραπεζικού λογαριασμού θα είναι από τριπλάσιο (συντελεστής 3) έως το τετραπλάσιο και μισό (συντελεστής 4,5) της μηνιαίας δόσης που πληρώνει ένας οφειλέτης.

Για παράδειγμα, ένας φορολογούμενος έχει ρυθμίσει την οφειλή του και καταβάλλει μηνιαίως το ποσό των 500 ευρώ για την εξυπηρέτηση του χρέους του. Ανάλογα με το είδος του φόρου που χρωστά το ποσό της μηνιαίας δόσης θα πολλαπλασιάζεται με συντελεστή 3 ή 4,5. Έτσι το νέο ακατάσχετο όριο θα διαμορφώνεται από 1.500 έως 2.250 ευρώ. Ο οφειλέτης του παραδείγματος θα έχει έτσι μια αύξηση του ακατάσχετου ορίου στον τραπεζικό του λογαριασμό της τάξης των 250 έως 1.000 ευρώ αφού το ακατάσχετο όριο που έχει σήμερα είναι 1.250 ευρώ.

120 δόσεις

Το αργότερο έως την ερχόμενη Τετάρτη αναμένεται να ανοίξει και η ηλεκτρονική εφαρμογή στο Taxisnet για τη ρύθμιση των 120 δόσεων για όσους έχουν ληξιπρόθεσμες οφειλές προς τη φορολογική διοίκηση.

Τα βασικά σημεία της ρύθμισης των 120 δόσεων είναι τα εξής:

1. Υπάγονται στη ρύθμιση οι οφειλές που έχουν καταστεί ληξιπρόθεσμες έως το τέλος του 2018.

2. Στη ρύθμιση μπορούν να υπαχθούν και ποσά που έχουν ρυθμιστεί με την πάγια ρύθμιση των 12 ή 24 δόσεων. Δεν μπορούν, όμως, να υπαχθούν οφειλές οι οποίες έχουν ενταχθεί στη ρύθμιση των 100 δόσεων του 2015 η οποία παραμένει ενεργή.

3. Οι οφειλές των φυσικών προσώπων και των νομικών προσώπων μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα μπορούν να ρυθμιστούν σε έως και 120 μηνιαίες δόσεις, ενώ των νομικών προσώπων κερδοσκοπικού χαρακτήρα μπορούν να ρυθμιστούν από 24 έως 36 μηνιαίες δόσεις.

4. Ο ελάχιστος αριθμός των δόσεων είναι 18 και ο μέγιστος οι 120.

5. Το ελάχιστο ποσό δόσης είναι 30 ευρώ.