Τα οπλισμένα τουρκικά UAV και η «επιχείρηση Φοίνικας»

Η Τουρκία έχει μπει για τα καλά όχι μόνο στην παραγωγή, αλλά και στη χρήση μη επανδρωμένων ιπτάμενων οχημάτων (UAV) που χρησιμοποιούνται όχι μόνο σε ρόλους επιτήρησης και συλλογής πληροφοριών, αλλά πλέον και σε αποστολές πλήγματος με πυραύλους αέρος-εδάφους με αιχμή του δόρατος το Bayraktar TB2.

Οι επιχειρήσεις των τουρκικών ενόπλων δυνάμεων στη Συρία και το βόρειο Ιράκ εναντίον του YPG και του PKK, απέδειξαν πως η χρήση των τουρκικών UAV έδωσε πολύτιμες πληροφορίες σε πραγματική ώρα στο Γενικό Επιτελείο «οδηγώντας» αφενός τα τουρκικά μαχητικά, αλλά παράλληλα προκάλεσε και σημαντικά πλήγματα κυρίως εναντίον επιτελικών στόχων. Η για να το πούμε πιο απλά: Σε στοχευόμενες δολοφονίες ηγετικών στελεχών των κουρδικών οργανώσεων.

Η έντονη χρήση των τουρκικών UAV προκάλεσε έκπληξη στις ΗΠΑ και τη Ρωσία και ανησυχία στο Ισραήλ.

Η τουρκική αριθμητική δύναμη των UAV είχε υποτιμηθεί και κυρίως η ικανότητά τους να επιχειρούν αποτελεσματικά. Και το πλέον ανησυχητικό όλων, είναι πως πλέον η Τουρκία είναι η δεύτερη παγκοσμίως (πολύ καλά διαβάσατε) στην πολεμική χρήση των ενενήντα τεσσάρων (94) UAV που διαθέτει, μετά τις ΗΠΑ.

Επιχείρηση «Φοίνικας»

Ας πάμε το ρολόι του χρόνου 13 χρόνια πίσω, το 2006. Τότε που οι σχέσεις Τουρκίας-Ισραήλ δεν ήταν απλά καλές, αλλά άριστες. Το τουρκικό Γενικό Επιτελείο παρατηρούσε με ιδιαίτερη σπουδή την χρήση των UAV από το Ισραήλ και τις ΗΠΑ. Εντυπωσιασμένοι οι Τούρκοι αποφάσισαν να προχωρήσουν στην αγορά (τότε) 10 Ισραηλινών UAV Heron με σκοπό τη συλλογή πληροφοριών για το Γενικό Επιτελείο και τις μυστικές υπηρεσίες της χώρας.

Το 2006, τα Heron άρχισαν να παραδίδονται στην Τουρκία. Αλλά δεν είχαν «παραδοθεί» ακριβώς… Ήταν εκτός προδιαγραφών και το κυριότερο απαγορευόταν να τα χειριστούν και να τα συντηρήσουν τούρκοι τεχνικοί. Αυτά θα τα έκαναν Ισραηλινοί.

Φυσικά αυτό εξόργισε τους Τούρκους οι οποίοι τα έστειλαν «πακέτο» πίσω στους Ισραηλινούς ζητώντας «ανοικτή αρχιτεκτονική», εκπαίδευση Τούρκων και ισχυρότερους κινητήρες για να μπορούν να μεταφέρουν τα τουρκικά συστήματα παρακολούθησης που είχαν κατασκευαστεί από εγχώριες εταιρίες.
Τελικά μετά από τέσσερα χρόνια, οι Ισραηλινοί παρέδωσαν τα Heron στην Τουρκία, χωρίς όμως να αλλάξουν κινητήρες γιατί σύμφωνα με την ΙΑΙ ισχυρότεροι κινητήρες θα προκαλούσαν δομικές ζημιές στο UAV και πιθανότατα πτώση του μετά από μερικές ώρες πτήσεις. Το κυριότερο όμως ήταν πως οι Ισραηλινοί δεν έδιναν τα λεγόμενα racks (βάσεις) για την τοποθέτηση πυραύλων αέρος-εδάφους ώστε τα Heron εκτός από τη συλλογή πληροφοριών να μπορούν να προβούν σε πλήγματα ακριβείας εναντίον του αντιπάλου.
Ο προβληματισμός στην τουρκική πλευρά μεγάλωσε και πριν την μεγάλη κρίση του 2010 που οδήγησε στην απόλυτη ρήξη των σχέσεων Τουρκίας-Ισραήλ, το 2009 ο τότε Αρχηγός του τουρκικού Γενικού Επιτελείου Ιλκέρ Μπασμπούγ, μαζί με τον γενικό γραμματέα Εξοπλισμών και τον πρωθυπουργό Ταγίπ Ερντογάν, συμφωνούν ότι τα Heron δεν καλύπτουν τις ανάγκες της Τουρκίας και θα έπρεπε να αναπτυχθεί ένα αμιγώς τουρκικό UAV πολλαπλών ρόλων. Το έργο για την κατασκευή των νέων UAV ανατέθηκε στην ΤΑΙ (Turkish Aircraft Industries). Το κωδικό όνομα του σχεδίου ήταν «Φοίνικας».

Η Τουρκική Αεροπορική βιομηχανία, προσπαθούσε αλλά αντιμετώπιζε αρκετά προβλήματα κυρίως λόγω του εξοπλισμού και του φορτίου που θα έπρεπε να έχει το νέο τουρκικό UAV.
Μέσα στην ομάδα σχεδιασμού της ΤΑΙ υπήρχε ένας επιστήμονας στην αεροδιαστημική που θυμήθηκε ένα νεαρό συνάδελφό του ονόματι Σελτζούκ Μπαϊρακτάρ ο οποίος το 2006 είχε κατασκευάσει μικρά drones που αγοράστηκαν από τις τουρκικές Ένοπλες δυνάμεις και χρησιμοποιούνταν από διμοιρίες ειδικών δυνάμεων κατά των ανταρτών του ΡΚΚ.

Έτσι η εταιρία του Σελτζούκ Μπαϊρακτάρ κλήθηκε από την ΤΑΙ να βοηθήσει στην κατασκευή του νέου αμιγώς τουρκικού UAV.
Η εταιρία του Μπαϊρακτάρ ουσιαστικά επανασχεδίασε το τουρκικό UAV. Και πέντε χρόνια μετά, το UAV που κατασκευάστηκε μαζί με την TAI έκανε την παρθενική του πτήση, αλλά κυρίως την παρθενική του βολή πυραύλου αέρος-εδάφους, πλήττοντας ένα πορτραίτο-στόχο του Αμπντουλάχ Οτσαλάν.
Το αστέρι του Σελτζούκ Μπαϊρακτάρ έλαμψε - και επισήμως έγινε ο «νονός των drones». Ενώ ένα χρόνο αργότερα ο Μπαϊρακτάρ έγινε και γαμπρός του προέδρου της Τουρκίας μετά από κεραυνοβόλο έρωτα με τη νεότερη κόρη του Ταγίπ Ερντογάν.





Πως οπλίστηκε το τουρκικό UAV;

Όμως το νέο UAV των Τούρκων προκάλεσε ερωτήματα και προβληματισμό στη Ρωσία, τις ΗΠΑ και το Ισραήλ. Όχι τόσο για τα προηγμένα συστήματα παρακολούθησης ημέρας και νύχτας, ούτε πως μπορούσε να πετάει επί 24 ώρες αδιάλειπτα. Αυτό που προκάλεσε προβληματισμό ήταν ότι μπορούσε να φέρει πυραύλους αέρος-εδάφους και να πλήττει στόχους με ακρίβεια.
Το ερώτημα από τότε ανάμεσα στους επιτελείς των χωρών αυτών είναι πως βρήκαν τα racks (βάσεις) οι Τούρκοι για να τοποθετήσουν τους πυραύλους τους;

Υποτίθεται πως για το συγκεκριμένο εξάρτημα υπήρχε εμπάργκο ακριβώς γιατί δεν ήθελαν οι τρεις αυτές χώρες η Τουρκία να αποκτήσει οπλισμένα UAV’s.
Την ανεύρεση αυτών των βάσεων ανέλαβαν με πάσα μυστικότητα τούρκοι διπλωμάτες, στρατιωτικοί και άνδρες των μυστικών υπηρεσιών, εντασσόμενοι όχι στο σχέδιο αλλά στην «επιχείρηση Φοίνικας» (Anka operasyonu).

Έτσι στις αρχές του 2015, προσεγγίστηκε η εταιρεία EDO MBM στο Μπράιντον του Ηνωμένου Βασιλείου όπου και άρχισε να προμηθεύει με τις απαραίτητες βάσεις την ΤΑΙ. Η Μεγάλη Βρετανία δεν είχε πρόβλημα να προμηθεύσει την Τουρκία με αυτές τις βάσεις, μιας και ούτε εμπάργκο συγκριμένων όπλων και συστημάτων είχε και έχει κατά της Τουρκίας και φυσικά ούτε ανησυχεί για έναν επιπλέον παράγοντα ισχύος υπέρ της Άγκυρας στην περιοχή. Το αντίθετο.

Είναι όμως έτσι;

Όπως λοιπόν αναφέρει σε δημοσίευμά της η εφημερίδα «Guardian». Η EDO MBM δούλεψε ως «βιτρίνα» για τους Τούρκους και τους Αμερικανούς. Η εν λόγω βρετανική εταιρία, ανήκει στην αμερικανική εταιρεία L3 Harris η οποία είναι η έκτη μεγαλύτερη εταιρία παραγωγός οπλικών συστημάτων στον κόσμο.
Μέσω λοιπόν Μεγάλης Βρετανίας και με έναν άψογο σχεδιασμό μεταξύ όλων των υπηρεσιών του τουρκικού κράτους, η Τουρκία πήρε δια της πλαγίας οδού αυτό που αναζητούσε χρόνια, μπαίνοντας δυναμικά στις χώρες με 94 οπλισμένα UAV με ό,τι αυτό συνεπάγεται.

Το ελληνικό «ωχ αδελφέ»

Η ελληνική πλευρά από ό,τι φαίνεται είναι χαμένη στη μετάφραση. Το «Μπαιρακτάρ» άραγε τι σημαίνει; Να τους βοηθήσουμε λοιπόν ότι έχει διττή σημασία. Το όνομα αυτό δόθηκε για δύο λόγους: Πρώτον Bayraktar σημαίνει σημαιοφόρος στα τουρκικά και δόθηκε συμβολικά γιατί πάντα πρώτοι στη μάχη επί οθωμανικής αυτοκρατορίας ήταν οι μπαϊρακτάρηδες, οι σημαιοφόροι δηλαδή. Παράλληλα όμως Μπαϊρακτάρ είναι και το επίθετο του «νονού». Με ένα σπάρο δύο τρυγόνια δηλαδή.
Στο δια ταύτα όμως, η Ελλάδα για μια ακόμη φορά άργησε και υποτίμησε τη θέληση των Τούρκων να αποκτήσουν ένα UAV made in Turkey. Και όχι απλά ένα UAV σε ρόλο συλλογής πληροφοριών και μετάδοσης εικόνας σε πραγματικό χρόνο αλλά κυρίως οπλισμένο.
Επένδυσαν και βγήκαν κερδισμένοι οι Τούρκοι. Τώρα πάνω από τα ελληνικά νησιά πετούν τουρκικά UAV καταγράφουν τα πάντα σε πραγματικό χρόνο, μπορούν να πλήξουν στρατηγικές εγκαταστάσεις αλλά και υψηλόβαθμους αξιωματικούς των ελληνικών ενόπλων δυνάμεών μας, χωρίς κόστος σε ανθρώπινες ζωές. Ουσιαστικά, αποτελούν σημαντικό μέρος του «πρώτου πλήγματος» σε περίπτωση πολέμου μεταξύ Ελλάδος-Τουρκίας και ξέρουν ανά πάσα στιγμή τι συμβαίνει εντός της ελληνικής νησιωτικής και χερσαίας επικράτειας σε Αιγαίο και Έβρο.

Καλό θα ήταν λοιπόν η Ελλάδα να εξετάσει σοβαρά το ενδεχόμενο, όχι να κατασκευάσει UAV με οπλισμό, αλλά να αγοράσει Drone killer που μπορούν να μεταφερθούν εύκολα ακόμη και σε επίπεδο διμοιρίας και να «ισοφαρίσει» τη (νέα) τουρκική απειλή. Γιατί η αποτροπή είναι ο ισχυρότερος παράγοντας διατήρησης της ειρήνης.



Και όπως η ιστορία μας έχει μάθει αλλά συνεχίζουμε να αγνοούμε, η Τουρκία «πουλάει τσαμπουκά» μόνο όταν την παίρνει να το κάνει…