Τι συμβαίνει στον οργανισμό όταν δίνεις αίμα; Γιατί η αιμοδοσία είναι ευεργετική και για τους δότες;

του Ξενοφώντα Τσούκαλη, M.D., medlabnews.gr iatrikanea

Η αιμοδοσία είναι μια σπουδαία πράξη που ωφελεί τόσο αυτόν που χρειάζεται το αίμα, όσο και τον αιμοδότη.
Κάθε χρόνο, χιλιάδες άνθρωποι βασίζονται στη λήψη αίματος και προϊόντων αίματος για να παραμείνουν ζωντανοί. Ορισμένοι τραυματισμοί και ασθένειες μπορούν γρήγορα να προκαλέσουν πτώση των επιπέδων του αίματος ενός ατόμου. Χωρίς αρκετό αίμα, δεν θα λάβουν αρκετό οξυγόνο στο σώμα τους, με αποτέλεσμα θάνατο.


Σχεδόν όλα τα νοσοκομεία και τα ιατρικά κέντρα χρησιμοποιούν την αιμοδοσία για να σώσουν τις ζωές των ασθενών τους.

Όπως υποστηρίζουν οι επιστήμονες, η δωρεά αίματος μειώνει τον κίνδυνο εμφράγματος και καρκίνου, ενώ ο αιμοδότης καίει 650 θερμίδες για κάθε 568 ml αίματος που δίνει.
Οι ειδικοί αποδίδουν τα οφέλη της στην ελάττωση των υψηλών επιπέδων σιδήρου που είθισται να έχουν οι αιμοδότες. Ο σίδηρος επηρεάζει την πηκτικότητα του αίματος – και όσο υψηλότερα είναι τα επίπεδά του, τόσο πιο «πηχτό» είναι το αίμα.
Επιπλέον, τα υψηλά επίπεδα σιδήρου μπορεί να επιταχύνουν την οξείδωση της χοληστερόλης, η οποία επηρεάζει την πυκνότητα του αίματος και δημιουργεί αυξανόμενη τριβή καθώς διέρχεται από τα αιμοφόρα αγγεία.
Επειδή η δωρεά αίματος αφαιρεί αρκετό σίδηρο, μπορεί να ασκεί προστατευτική δράση όταν γίνεται συστηματικά, διότι «αραιώνει» το αίμα.


Τα εμφράγματα και τα εγκεφαλικά είναι λιγότερα στους αιμοδότες ηλικίας 43 έως 61 ετών, οι οποίοι δίνουν αίμα δύο φορές τον χρόνο.
Η αιμοδοσία δύο φορές τον χρόνο, όμως, μειώνει τη συχνότητα και τη θνησιμότητα από καρκίνο σύμφωνα με μία άλλη μελέτη, που διεξήχθη σε 1.200 εθελοντές και διήρκεσε 4,5 χρόνια.
Επίσης με κάθε αιμοδοσία ο οργανισμός καίει 650 θερμίδες κατά την διαδικασία αναπλήρωσης του αίματος.
Ο όγκος του αίματος αναπληρώνεται μέσα σε 48 ώρες από την αιμοδοσία, ενώ τα ερυθρά αιμοσφαίρια αναπληρώνονται μέσα σε τέσσερις έως έξι εβδομάδες.
Ωστόσο, όλες οι μελέτες συνηγορούν ότι κάποιος πρέπει να είναι συστηματικός αιμοδότης για να αποκομίζει αυτά τα οφέλη.

Ποια είναι τα πλεονεκτήματα της αιμοδοσίας;
Η δωρεά αίματος είναι ευεργετική όχι μόνο για τους λήπτες, αλλά και για τους δότες αίματος:
Ισορροπία επιπέδων σιδήρου στο αίμα
Τα αυξημένα επίπεδα σιδήρου μπορεί να αποδειχτούν χειρότερα από την έλλειψη σιδήρου και στην πραγματικότητα είναι πιο συνηθισμένα από την ανεπάρκεια σιδήρου -ειδικά στους άντρες-.
Για κάθε μονάδα αίματος που δίνεις υπολογίζετε ότι χάνεις περίπου 1/4 του γραμμαρίου σιδήρου. Μπορεί στην αρχή αυτό να ακούγεται άσχημο αλλά στην πραγματικότητα η δωρεά αίματος βοηθά στην απελευθέρωση του σώματος από την περίσσεια σιδήρου. Ένα παράδειγμα αυτού: οι γυναίκες με έμμηνο ρύση έχουν λιγότερες καρδιακές προσβολές. Αυτό προηγουμένως θεωρούνταν ότι οφείλεται στις ορμόνες, αλλά τώρα θεωρείται ότι οφείλεται σε χαμηλότερα επίπεδα σιδήρου.


Παρόμοια με τις προεμμηνοπαυσιακές γυναίκες, οι αιμοδότες έχουν βρεθεί να είναι 88% λιγότερο πιθανό να πάσχουν από καρδιακή προσβολή, και αυτό οφείλεται στις επιδράσεις της αιμοδοσίας σχετικά με τα επίπεδα σιδήρου. Οι ερευνητές εξήγησαν:
«Επειδή υψηλά επίπεδα σιδήρου στο σώμα θεωρούνται ως παράγοντας κινδύνου για οξύ έμφραγμα του μυοκαρδίου, η δωρεά αίματος θα μπορούσε θεωρητικά να μειώσει τον κίνδυνο, μέσα από τη μείωση των αποθεμάτων σιδήρου του σώματος.»
Είναι ενδιαφέρον, σε μια μελέτη που δημοσιεύθηκε στο Απρίλιο του 2013 στο θέμα της American Journal of Public Health, ότι ερευνητές διαπίστωσαν ότι φάρμακα που μειώνουν την χοληστερίνη, βελτιώνουν την καρδιαγγειακή έκβαση, τουλάχιστον μερικώς, από την αντιμετώπιση των προ-φλεγμονωδών επιπτώσεων των υπερβολικών επιπέδων σιδήρου.


Σε αυτή τη μελέτη, τα βελτιωμένα αποτελέσματα συσχετίστηκαν με χαμηλότερα επίπεδα φεριτίνης (σίδηρος), αλλά όχι με «βελτιωμένη» κατάσταση των λιπιδίων. Ερευνητές κατέληξαν στο συμπέρασμα ότι η μείωση του σιδήρου μπορεί να είναι μια ασφαλής και χαμηλού κόστους εναλλακτική λύση στις στατίνες, και σύμφωνα με την λογική, αυτό σημαίνει ότι η αιμοδοσία σας, η οποία μειώνει τον σίδηρο, θα μπορούσε ενδεχομένως να βοηθήσει πάρα πολύ.
Βελτίωση της ροής του αίματος
Ξέρεις τι κάνουν στο αίμα σας, μια δίαιτα υψηλής περιεκτικότητας σε ζάχαρη, το κάπνισμα, οι ραδιοσυχνότητες, και άλλες τοξικές ηλεκτρομαγνητικές δυνάμεις, το συναισθηματικό στρες, το άγχος, η υψηλή χοληστερόλη και τα υψηλά επίπεδα ουρικού οξέος;
Όλα αυτά προκαλούν αύξηση της πηκτικότητας στο αίμα σας, πράγμα που σημαίνει ότι το αίμα καθίσταται παχύ και αργό σε κίνηση, κάτι που αυξάνει τον κίνδυνο να για θρόμβο στο αίμα ή εγκεφαλικό επεισόδιο. Οι αύξηση της πηκτικότητας του αίματος συμβάλλει στην φλεγμονή.
Επαναλαμβανόμενες δωρεές αίματος μπορεί να βοηθήσουν το αίμα σας να ρέει καλύτερα, ενδεχομένως, να περιορίσουν τη ζημιά στα τοιχώματα των αιμοφόρων αγγείων σας, η οποία θα οδηγήσει σε λιγότερα αρτηριακά μπλοκαρίσματα. Ο Phillip DeChristopher, MD, Ph.D., διευθυντής της τράπεζας αίματος του Πανεπιστημίου Loyola Σύστημα Υγείας, δήλωσε:
«Αυτό που είναι σαφές είναι ότι οι αιμοδότες είναι λιγότερο πιθανό να πάθουν καρδιακές προσβολές, εγκεφαλικά επεισόδια και καρκίνους.»
Αποκαλύπτει τυχόν προβλήματα υγείας
Κάθε αιμοδότης περνά έναν «μίνι έλεγχο» πριν από τη δωρεά αίματος. Η θερμοκρασία θα πρέπει να ελέγχεται, μαζί με την αρτηριακή σας πίεση, το σφυγμό, και την αιμοσφαιρίνη. Το αίμα θα ελεγχθεί για 13 μολυσματικές ασθένειες όπως το HIV, ηπατίτιδα B και C, τον ιό του Δυτικού Νείλου, και τη σύφιλη.
Η αιμοδοσία δεν είναι σίγουρα μια αντικατάσταση για ιατρική περίθαλψη, αλλά μία ευκαιρία για μια (δωρεάν) ματιά στην υγεία σου (καθώς και ειδοποίηση αν έχει εκτεθεί σε λοιμώδες νόσημα χωρίς να το γνωρίζεις)
Καίει θερμίδες!
Η δωρεά αίματος καίει έως και 650 θερμίδες ανά δωρεά, σύμφωνα με τους ειδικούς. Αν και η αιμοδοσία δεν πρέπει σε καμία περίπτωση να αποτελεί “εναλλακτική λύση για την άσκηση”, οι θερμίδες που καίγονται μπορεί να θεωρηθούν ως περιστασιακά οφέλη από μερικούς.
Στο σωστό άτομο, η αιμοδοσία προσφέρει πολλά οφέλη για την υγεία με λίγους κινδύνους. Οι τράπεζες αίματος συνήθως λαμβάνουν κάθε δυνατή προφύλαξη για να βοηθήσουν τον αιμοδότη να δώσει το αίμα του με ασφάλεια.
Μεγαλύτερη διάρκεια ζωής
Οι άνθρωποι που εργάζονται εθελοντικά για τους ανθρωπιστικούς λόγους, δηλαδή για να βοηθήσουν τους άλλους και όχι τον εαυτό τους, φαίνεται να ζουν περισσότερο από εκείνους που προσφέρονται εθελοντικά για πιο εγωκεντρικούς λόγους. Οι αλτρουιστικοί εθελοντές απολαμβάνουν ένα σημαντικά μειωμένο κίνδυνο θνησιμότητας στα επόμενα τέσσερα χρόνια, σύμφωνα με μια μελέτη, με τον επικεφαλής συγγραφέα της μελέτης σημειώνει:
«Αυτό θα μπορούσε να σημαίνει ότι οι άνθρωποι που εργάζονται εθελοντικά με άλλους ανθρώπους ως το κύριο κίνητρό τους, μπορεί να χαρακτηρίζονται από πιθανούς στρεσογόνους παράγοντες που σχετίζονται με τον εθελοντισμό, όπως οι χρονικοί περιορισμοί και η έλλειψη αμοιβής».
Μην διστάσετε να γίνετε αιμοδότες - Σώζει ζωές!

Πηγή: medlabnews.gr iatrikanea