Τα κενά του Κοινωνικού Τουρισμού

του Νάσου Τσούκα*
Εδώ και περίπου μία δεκαετία, ο κοινωνικός τουρισμός υπόσχεται φτηνές διακοπές σε όλη την Ελλάδα...

με δικαιούχους όλους τους Έλληνες που είναι ασφαλισμένοι σε κάποιο ταμείο. Τα δελτία κοινωνικού τουρισμού εκδίδονται από αρκετούς φορείς με κυριότερους τον ΕΟΤ, την Εργατική Εστία, τον ΟΓΑ, αλλά και άλλους μικρότερους φορείς όπως το Ταμείο Νομικών κλπ. Κάθε φορέας έχει διαφορετική εγκύκλιο συμμετοχής, με διαφορετική οικονομική συμμετοχή του τουρίστα, διαφορετική επιδότηση του τουριστικού καταλύματος και διαφορετικό αριθμό διάθεσης δελτίων. Αυτό όμως αυτομάτως προκαλεί διαχωρισμό των δικαιούχων δελτίων από τα συμβεβλημένα ξενοδοχεία. Τα ξενοδοχεία προτιμούν τους δικαιούχους δελτίων για τους οποίους θα εισπράξουν τα περισσότερα χρήματα για τις ίδιες παροχές απ’ ότι θα εισέπρατταν από άλλα ταμεία. Για παράδειγμα αν ένα ξενοδοχείο κλασικού τύπου 3 αστέρων εισπράττει 25 ευρώ στο άτομο για ημιδιατροφή από τα δελτία της Εργατικής Εστίας, για τις ίδιες ακριβώς παροχές θα εισπράξει 34 ευρώ από τα δελτία του ΕΟΤ.

Κατανοώ ότι δεν μπορούν όλα τα ταμεία να αντεπεξέλθουν στις ίδιες οικονομικές υποχρεώσεις, γι’ αυτό και ορίζουν διαφορετική επιδότηση των καταλυμάτων και διαφορετική συμμετοχή των δικαιούχων, αλλά, αν μη τι άλλο, θα μπορούσαν να συμφωνήσουν σε μία κοινή αξιολόγηση των παροχών από τα καταλύματα, βάση κατηγορίας, έτσι ώστε να μην γίνεται διαλογή των δικαιούχων και ως εκ τούτου υποβάθμιση του κοινωνικού τουρισμού, από τα ξενοδοχεία.

Ο κοινωνικός τουρισμός θεωρείται win-win κίνηση για όλες τις πλευρές (τουρίστες, καταλύματα) γιατί αφενός βοηθάει τα καταλύματα να αυξήσουν την πληρότητα τους ιδιαίτερα κατά τους μήνες χαμηλής κίνησης και αφετέρου δίνει την ευκαιρία στους δικαιούχους να διαλέξουν ξενοδοχεία για τις διακοπές τους που, χωρίς την επιδότηση, θα ήταν απαγορευτικά για την τσέπη τους. Τα τελευταία χρόνια όμως εντοπίζεται ιδιαίτερο πρόβλημα με τα ταμεία, τα οποία αργούν χαρακτηριστικά να αντεπεξέλθουν στις οικονομικές υποχρεώσεις τους απέναντι στα καταλύματα, με αποτέλεσμα να στερούν την ρευστότητα από τις τουριστικές μονάδες, σε καιρούς στενάχωρους όπου κάθε ευρώ μετράει. Έτσι λοιπόν όταν μία τουριστική επιχείρηση δέχεται κοινωνικούς τουρίστες, συνήθως εξοφλείται για τις υπηρεσίες της μετά το τέλους του τρέχον έτους δηλαδή μετά και από 6-7 μήνες ενώ όταν το ταμείο επιδότησης είναι ο ΕΟΤ τότε ο χρόνος αναμονής μπορεί να φτάσει τα 2 ή και 3 χρόνια. Υπάρχουν πολλές μονάδες που ακόμη περιμένουν να εισπράξουν τα χρήματα τους από το πρόγραμμα του 2009! Και χωρίς να φτάνει αυτό, οι ίδιες επιχειρήσεις συνεχίζουν να παρέχουν τις υπηρεσίες τους κάθε χρόνο με συνέπεια σε κοινωνικούς τουρίστες.

Είναι οξύμωρο και παράλογο ο φορέας με τα μεγαλύτερα φέσια σε τουριστικές επιχειρήσεις να είναι ο ΕΟΤ. Ο κύριος φορέας της βαριάς μας βιομηχανίας με τους ρυθμούς ανάπτυξης που θα βγάλει την χώρα από το οικονομικό αδιέξοδο. Και ερχόμαστε στο δια ταύτα: Πώς γίνεται να ζητάς από τις τουριστικές επιχειρήσεις να είναι συνεπείς στις οικονομικές τους και όχι μόνο, υποχρεώσεις, να τους αποκαλείς τους μεγαλύτερους φοροφυγάδες και αρχηγούς στην μαύρη εργασία και εσύ να τους κοροϊδεύεις εδώ και 3 χρόνια; Και ας υποθέσουμε ότι έχεις και εσύ μια μεγάλη μαύρη τρύπα στο ταμείο σου και δεν ξέρεις πώς να την καλύψεις, γιατί συνεχίζεις να διαθέτεις τόσα πολλά δελτία κάθε χρόνο; Γιατί αρνείσαι να συμψηφίσεις τις οφειλές των τουριστικών καταλυμάτων προς το κράτος με αυτά που τους χρωστάς δυσκολεύοντας περαιτέρω την ρευστότητα και την βιωσιμότητα κάθε τουριστικής επιχείρησης; Πραγματικά ο ΕΟΤ, η δημόσια διαχείριση και οι υπηρεσίες κοντεύουν να γίνουν σαν τον Ελληνικό στρατό… χωρίς λογική!

Ένα ακόμη μεγάλο κενό στην διαχείριση του προγράμματος κοινωνικού τουρισμού είναι ότι κάθε χρόνο δεν υπάρχει σταθερή ημερομηνία έναρξης του. Πέρσι για παράδειγμα η Εργατική Εστία μοίρασε δελτία τον Ιούνιο, ο ΕΟΤ τέλη Ιουλίου, ο ΟΓΑ μέσα Αυγούστου κλπ. Δεν θέλει και πολύ μυαλό να καταλάβεις ότι εάν είσαι τουριστικό κατάλυμα θα συμμετάσχεις στο πρόγραμμα για να καλύψεις τους κενούς σου μήνες μίας και το κέρδος από τα δελτία είναι πολύ περιορισμένο. Ποιό ξενοδοχείο θα δεχτεί να γεμίσει τις κλίνες του μέσα στον Ιούλιο ή τον Αύγουστο όπου η πληρότητα στα ξενοδοχεία της Ελλάδας αγγίζει το 100%; Γιατί να μην διαθέσεις τα δελτία από τον Απρίλιο έτσι ώστε να μεγαλώσεις και την τουριστική σεζόν για τα καταλύματα και να δώσεις περισσότερο χρόνο εξαργύρωσης στον δικαιούχο; Αυτές οι ενέργειες δεν θα κόστιζαν τίποτα στο κράτος και στα ταμεία και όμως απορώ γιατί κανείς δεν παίρνει την πρωτοβουλία να τις εφαρμόσει και να δοθεί μια λύση. Φταίει η αδιαφορία ή μήπως είναι ανικανότητα;

*Ο Νάσος Τσούκας σπούδασε International Tourism and Management στο ITM College του Semmering της Αυστρίας. Είναι κάτοχος MBA in Business Studies (Accounting and Finance) του University of Sheffield και MSc in International Business του London South Bank University. Από το 2007 έχει αναλάβει την διεύθυνση των τουριστικών επιχειρήσεων της οικογένειάς του, «Fanari Hotel» και «Villa Theodora» με έδρα το Φανάρι Ν. Ροδόπης.

travelvoice.gr