Το Καστελόριζο, ή αλλιώς γνωστό ως Μεγίστη, είναι ένα μικρό νησί το οποίο ανήκει στη συστάδα των Δωδεκανήσων και αποτελεί το ανατολικότερο άκρο της χώρας μας, καθώς απέχει μόλις 1,25 ναυτικά μίλια από τις ακτές της Τουρκίας. Ταυτόχρονα όμως αποτελεί και ένα σύμπλεγμα νησιών τόσο ελληνικών όσο και τουρκικών, με μεγαλύτερο νησί, το ομώνυμο Καστελόριζο ή Μεγίστη. Γεωγραφικά το Καστελόριζο ανήκει στην Ασία ενώ βρέχεται από το Λύκιο Πέλαγος. Η ονομασία του προέκυψε από τις λέξεις Castello Rosso, που σημαίνουν κόκκινο κάστρο και συνδέονται με το ενετικό κάστρο-σήμα κατατεθέν του νησιού- που είναι κτισμένο στον κόκκινο βράχο που βρίσκεται στο λιμάνι. Η μετονομασία του σε Καστελόριζο έγινε κατά τη διάρκεια του 14ου αιώνα από Ιωαννίτες Ιππότες. Σύμφωνα με την απογραφή του 2011 ο πληθυσμός του νησιού ανέρχεται σε 500 περίπου κατοίκους.
Η ιστορία του Καστελόριζου
Το Καστελόριζο ή Μεγίστη πρωτοκατοικείται ήδη από την νεολιθική εποχή, γεγονός που επιβεβαιώνεται από τα αρχαιολογικά ευρήματα των ανασκαφών που έλαβαν χώρα στην περιοχή. Κατά τη μυκηναϊκή αλλά και μινωική περίοδο, το νησί αποτέλεσε σημαντικότατο εμπορικό κέντρο, εφόσον το επέτρεπε και η προνομιακή-στρατηγική θέση που διέθετε. Κατά τον 4ο αιώνα, η Μεγίστη, όπως ονομαζόταν εκείνη την περίοδο, περνάει στην διακυβέρνηση των Ροδίων. Παρ’ όλα αυτά κόβει δικό της νόμισμα, γεγονός που υποδηλώνει την αυτονομία της, αλλά οικοδομούνται και τα φρούρια της από κάποιον Ρόδιο έπαρχο, οπότε και γίνεται αντιληπτή η γενικότερη ευημερία που επικρατούσε στην περιοχή.
Για τη Βυζαντινή περίοδο, οι πληροφορίες που διαθέτουμε είναι ελάχιστες, με σημαντικότερη τη μεταφορά του οικισμού του νησιού στο Παλαιόκαστρο, μια περιοχή μακριά από τη θάλασσα έτσι ώστε να αποτρέπονται οι πειρατικές επιθέσεις, οι οποίες την εποχή εκείνη βρίσκονταν σε ιδιαίτερη έξαρση. Το 1306, ο έλεγχος του Καστελόριζου περνάει στα χέρια των Ιωαννιτών Ιπποτών της Ρόδου, οι οποίοι το χρησιμοποιούσαν ως χώρο εξορίας και για τον λόγο αυτό χτίζουν το κάστρο, στο οποίο οφείλεται και η μέχρι σήμερα ονομασία της περιοχής. Μερικά χρόνια αργότερα το νησί κατακτάται από τους Μαμελούκους της Αιγύπτου, οι οποίοι προβαίνουν σε λεηλασίες, κλοπές, αιχμαλωσίες και μεταφέρουν τους κατοίκους του Καστελόριζου στην Ανατολή. Κατά τους επόμενους αιώνες πολλοί ήταν εκείνοι που επιχείρησαν ή και κατάφεραν να κυριαρχήσουν στο νησί. Εν τέλει, περιέρχεται στα χέρια των Οθωμανών, υπό την ηγεσία του σουλτάνου Σουλεϊμάν Β’.
Κατά τη διάρκεια της τουρκικής κατοχής, το Καστελόριζο υποτάχθηκε σχεδόν χωρίς καμία αντίσταση. Βέβαια καταφέρνει να διατηρήσει σημαντικά προνόμια, τα οποία συνέβαλαν στην οικονομική, ναυτιλιακή και πολιτισμική του ακμή. Μέρος των κατοίκων κατέφυγε στα παράλια της Μ. Ασίας, όπου και δημιουργήθηκαν ελληνικές αποικίες. Η συμβολή του Καστελόριζου στις προσπάθειες του αγώνα για την ελευθερία, ήταν μεγάλη καθώς διέθεσε πλοία και ανθρώπινο δυναμικό, στοιχεία απαραίτητα για τη θετική έκβαση του αγώνα. Οι γυναίκες και τα παιδιά κατέφυγαν σε νησιά όπως η Κάρπαθος και η Αμοργός. Παρ’ όλα τα θετικά αποτελέσματα της επανάστασης όμως, το νησί απελευθερώθηκε τελικά από τους Τούρκους το 1913.
Κατά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο, το Καστελόριζο μετατρέπεται από τους Άγγλους συμμάχους σε κέντρο ανεφοδιασμού καθώς και σε σημαντική στρατιωτική βάση. Μετά από πολλές λεηλασίες, εμπρησμούς και καταστροφές από τους Γερμανούς, και με αποτέλεσμα την αισθητή μείωση του πληθυσμού του, το Καστελόριζο ενσωματώνεται στο ελληνικό κράτος το 1948.
Ήθη και έθιμα του Καστελόριζου
Εκτός από τα πανηγύρια που λαμβάνουν ετησίως χώρα στο νησί όπως αυτό των Αγίων Κωνσταντίνου και Ελένης και της Αγίας Παρασκευής, διατηρούνται αναλλοίωτα έθιμα που αφορούν σε άλλες γιορτές. Τέτοιου είδους θρησκευτικά έθιμα έχουν σχέση με την Ανάσταση, οπότε και πραγματοποιείται τριήμερο παραδοσιακό γλέντι με τοπικούς χορούς και φαγητά , αλλά και με την Κυριακή του Πάσχα, που αναγιγνώσκονται τα Ευαγγέλια σε διάφορες γλώσσες. Μια άλλη σημαντική γιορτή, την οποία συνοδεύει ένα ιδιαίτερο έθιμο είναι αυτή της Κοιμήσεως της Θεοτόκου, κατά την παραμονή της οποίας πραγματοποιούνται εκδηλώσεις με αποκορύφωμα τους το άναμμα φωτιάς πάνω από την οποία πηδούν παιδιά διαφόρων ηλικιών.
Το Καστελόριζο σήμερα
Το Καστελόριζο σήμερα, παρ’ όλο που βρίσκεται στο ανατολικότερο σημείο της χώρας μας, έχει εξελιχθεί σε έναν από τους προορισμούς που προσελκύει μεγάλο αριθμό επισκεπτών κάθε χρόνο. Στην τουριστική αυτή ανάπτυξη συνέβαλε κατά έναν μεγάλο βαθμό η βραβευμένη με Όσκαρ ταινία Mediterraneo, μέρος της οποίας γυρίστηκε στο όμορφο αυτό νησί των Δωδεκανήσων. Το γεγονός αυτό σε συνδυασμό με τα γραφικά τοπία, την έντονη ναυτική παράδοση του νησιού και την ιδιαίτερη αρχιτεκτονική με τα νεοκλασικά, καθιστούν το Καστελόριζο έναν τόπο που αξίζει να τον επισκεφτεί κανείς, τόσο για να θαυμάσει τις ομορφιές του όσο και για να μάθει την ιστορία του.
Πηγές:
https://el.wikipedia.org
http://www.eoellas.org
http://www.golden-greece.gr
Σύνταξη κειμένου: Ευθυμία Μερτσανίδου
Επιμέλεια κειμένου: Ελευθερία Σακελλαρίου
Σχόλια
Δημοσίευση σχολίου
Οι απόψεις των διαχειριστών μπορεί να μην συμπίπτουν με τα άρθρα.
Ο καθένας έχει δικαίωμα να εκφράζει ελεύθερα τις απόψεις του.
Αυτό δεν σημαίνει ότι υιοθετούμε τις απόψεις αυτές.
Κακόβουλα σχόλια αφαιρούνται όπου εντοπίζονται.
Η ευθύνη των σχολίων βαρύνει νομικά τους σχολιαστές.
Η ταυτότητα των σχολιαστών είναι γνωστή μόνο στην Google.
Όποιος θίγεται μπορεί να επικοινωνεί στο email μας.
Ενδιαφέροντα σχόλια σε όλα τα μέσα μας μπορεί να γίνουν αναρτήσεις.
Περισσότερα στους όρους χρήσης.