Η Αστυπάλαια του σήμερα
Η Αστυπάλαια, Αστυπαλιά ή Αστροπαλιά, είναι το βορειοδυτικότερο νησί της Δωδεκανήσου. Με πληθυσμό περί τους χίλιους κατοίκους, είναι κατά βάθος ένα Κυκλαδονήσι. Βρίσκεται στην μέση του πελάγους σε σχήμα μιάς πεταλούδας. Aπέχει ισόποσα τόσο από τα δυο Κυκλαδονήσια Αμοργό και Ανάφη όσο και από την Κω. Η αρχιτεκτονική του όμως, η μουσική του και η καρδιά του, είναι πιο κοντά στις Κυκλάδες. Ο επισκέπτης την πρώτη φορά που θα πάει στο νησί, θα εντυπωσιασθεί τόσο από την Χώρα, τα σοκάκια, τους ανεμόμυλους, τα καφενεία της και τους ανθρώπους της . Δύσκολα θ’ αποφασίσει να επισκεφθεί το υπόλοιπο νησί που έχει ενδιαφέροντες εξοχές και αξιοθέατα. Πάμε λοιπόν, να γνωρίσουμε την Αστυπάλαια μέσα από ένα από τα πιο γνωστά πανηγύρια της.
Το πανηγύρι της Παναγιάς της Φλεβαριώτισσας
Το μοναστήρι της Παναγιάς Φλεβαριώτισσας είναι μια πανέμορφη κάτασπρη εκκλησία. Είναι κυκλαδίτικου ύφους -καμαροσκέπαστη σταυροειδούς τύπου, με τρούλο που στηρίζεται σε τέσσερα οξύκορφα τόξα γοτθικού τύπου. Μπορεί να υποδεχθεί πάνω από 50 πιστούς. Στο βορεινό τείχος της, βρίσκεται μέσα σε μια μικρή σπηλιά ένα παρεκκλήσι. Εδώ σύμφωνα με τη παράδοση βρέθηκε η εικόνα της Παναγιάς.
Μέχρι το 1980 περίπου στο πανηγύρι πήγαιναν το πολύ 60-80 άτομα και μετά βίας χωρούσαν. Τότε ήταν ο ένας πάνω στον άλλον, τα όργανα, τα κρασιά, τα φαγητά, οι άνθρωποι, οι χορευτές. Όμως ο κόσμος πήγαινε για την χάρη της Παναγίας αλλά και για να γλεντήσει συνάμα. Δεν υπήρχαν τότε άλλες διασκεδάσεις. Τα τελευταία σαράντα χρόνια η επιτροπή της τέλεσης του πανηγυριού δημιούργησε κλειστούς χώρους για να χωρέσουν πάνω από τριακόσια άτομα. Οι κάτοικοι στην Αστυπάλαια δηλώνουν ευχαριστημένοι γιατί το πανηγύρι της Παναγιάς της Φλεβαριώτισσας, αν και μες το καταχείμωνο, είναι το πιο προσφιλές του νησιού.
Την προπαραμονή της Υπαπαντής οι γυναίκες ετοιμάζουν τα χαρακτηριστικά φαγητά του νησιού. Τα γιαπράκια, τα πουγκιά, οι λαμπρόπιττες. Το πιο αγαπητό από αυτά είναι ο Λαμπριανός, το πασχαλινό αρνί που μαγειρεύεται όμως στο φούρνο με γέμιση. Όλα αυτά τα μεταφέρουν το απόγευμα της παραμονής στο μοναστήρι, λίγο πριν τον Εσπερινό.
Στο μοναστήρι ανεβαίνει κανείς με τα πόδια για το έθιμο. Μια διαδρομή από την Χώρα, όπου αμαξιτός χωμάτινος δρόμος περνάει πάνω στην κορυφογραμμή και σε 7 χιλιόμετρα φθάνει στη Μονή. Αν και χειμώνας βαρύς, με αρκετά μποφόρ στο πέλαγο, πλήθος κόσμου συρρέει στην Μονή. Αμέσως μετά την λήξη της Λειτουργίας ξεκινά το κέφι και κρατά ως το πρωί!
Η Νίσυρος η ηφαιστειογενής
Η Νίσυρος είναι ένα από τα Δωδεκάνησα και βρίσκεται ανάμεσα στην Κω, την Τήλο και την Αστυπάλαια. Είναι ένα ηφαίστειο που αποτελεί μέρος του ηφαιστειακού τόξου της νότιας Ελλάδας. Η μορφολογία της έχει επηρεαστεί από το ηφαίστειο και το ηφαιστειογενές της έδαφος που είναι πολύ εύφορο και ευνοεί τη δενδροκομία και την πλούσια βλάστηση. Οι περισσότεροι κάτοικοι ασχολούνται με την γεωργία, την αλιεία και τον τουρισμό. Το μεγαλύτερο έσοδο του νησιού όμως, προέρχεται από την εκμετάλλευση της ελαφρόπετρας. Πρωτεύουσα του νησιού είναι το Μανδράκι. Εκεί γίνεται το πιο γνωστό πανηγύρι του χωριού.
Το πανηγύρι της Παναγιάς της Σπηλιανής το Δεκαπενταύγουστο
Η Μονή Παναγίας Σπηλιανής είναι χτισμένη μέσα σε μια σπηλιά, λίγα χιλιόμετρα βορειοδυτικά του Πυθαγορείου. Βρίσκεται σε μια καταπράσινη περιοχή, υψόμετρου 120 μέτρων. Το σπήλαιο αποτελούσε τόπο λατρείας από την αρχαιότητα. Ειδικοί μάλιστα, υποστηρίζουν ότι ο Πυθαγόρας διέθετε φιλοσοφική σχολή στο σημείο όπου είναι χτισμένο σήμερα το μοναστήρι. Γιορτάζει στην Κοίμηση της Θεοτόκου, στις 15 Αυγούστου, με πλήθος κόσμου να συρρέει στο μοναστήρι κάνοντάς τη, την μεγαλύτερη γιορτή της Νισύρου.
Ο εορτασμός ξεκινάει από την παραμονή, 14 Αυγούστου και κορυφώνεται στις 15 Αυγούστου, ανήμερα της γιορτής. Το μοναστήρι φιλοξενεί γυναίκες της Νισύρου και των άλλων νησιών, ανύπαντρες ή παντρεμένες, που ζητούν τη βοήθεια της Παναγίας. Κατά τη διάρκεια αυτών των ημερών η κάθε μια δεσμεύεται να κάνει καθημερινά 300 μετάνοιες, γονατιστή μπροστά στην εικόνα της Παναγίας, ψέλνοντας το Μοιρολόι της Μεγαλόχαρης και αυτοσχέδιες παρακλήσεις. Όλο το νησί νηστεύει και προετοιμάζεται.
Τη μέρα της γιορτής αφού γίνει λειτουργία και αγιασθεί το κόλλυβο (στάρι), σχηματίζεται πομπή που κατεβαίνει τα σκαλιά. Περιφέρεται μέσα στο Μανδράκι και καταλήγει στο Ζησιμοπούλειο θέατρο πάνω από την κεντρική πλατεία, όπου παρατίθεται γεύμα για όλους. Το βράδυ στήνεται χορός, η λεγόμενη «κούπα της Παναγίας». Η πρώτη του χορού κρατά μια κούπα καθώς χορεύει. Όποιος μπαίνει στο χορό ρίχνει χρήματα για το μοναστήρι και το νησί.
Η μουσική είναι ζωντανή και παίζουν ντόπιοι μουσικοί που κρατούν τα παραδοσιακά όργανα της Νισύρου, το βιολί, το σαντούρι και το λαούτο. Ο χορός κρατάει μέχρι το πρωί και θα δείτε, τους κατοίκους της Νισύρους, να χορεύουν με τις παραδοσιακές φορεσιές του νησιού, με τη βράκα οι άντρες και με το κεντητό πουκάμισο οι γυναίκες. Προσφέρεται σε όλους τους επισκέπτες, κοκκινιστά ρεβίθια, λόγω νηστείας, σαλάτα και ψωμί.
Τα πλοία της γραμμής, όταν φτάνουν στο λιμάνι γεμάτα προσκυνητές από τα Δωδεκάνησα, συνηθίζουν να σφυρίζουν κάτω από το βράχο του μοναστηριού, ως ένδειξη σεβασμού στην Παναγία και σε ανταπόδοση στο χαιρετισμό, οι ντόπιοι χτυπούν τις καμπάνες της Μονής.
Πηγές:
Βιβλιογραφία Γιώργου Πίττα
https://www.driverstories.gr
https://nisiros.travelfind.gr
https://www.aegeanews.gr
http://www.kallichoron.gr
Η Αστυπάλαια, Αστυπαλιά ή Αστροπαλιά, είναι το βορειοδυτικότερο νησί της Δωδεκανήσου. Με πληθυσμό περί τους χίλιους κατοίκους, είναι κατά βάθος ένα Κυκλαδονήσι. Βρίσκεται στην μέση του πελάγους σε σχήμα μιάς πεταλούδας. Aπέχει ισόποσα τόσο από τα δυο Κυκλαδονήσια Αμοργό και Ανάφη όσο και από την Κω. Η αρχιτεκτονική του όμως, η μουσική του και η καρδιά του, είναι πιο κοντά στις Κυκλάδες. Ο επισκέπτης την πρώτη φορά που θα πάει στο νησί, θα εντυπωσιασθεί τόσο από την Χώρα, τα σοκάκια, τους ανεμόμυλους, τα καφενεία της και τους ανθρώπους της . Δύσκολα θ’ αποφασίσει να επισκεφθεί το υπόλοιπο νησί που έχει ενδιαφέροντες εξοχές και αξιοθέατα. Πάμε λοιπόν, να γνωρίσουμε την Αστυπάλαια μέσα από ένα από τα πιο γνωστά πανηγύρια της.
Το πανηγύρι της Παναγιάς της Φλεβαριώτισσας
Το μοναστήρι της Παναγιάς Φλεβαριώτισσας είναι μια πανέμορφη κάτασπρη εκκλησία. Είναι κυκλαδίτικου ύφους -καμαροσκέπαστη σταυροειδούς τύπου, με τρούλο που στηρίζεται σε τέσσερα οξύκορφα τόξα γοτθικού τύπου. Μπορεί να υποδεχθεί πάνω από 50 πιστούς. Στο βορεινό τείχος της, βρίσκεται μέσα σε μια μικρή σπηλιά ένα παρεκκλήσι. Εδώ σύμφωνα με τη παράδοση βρέθηκε η εικόνα της Παναγιάς.
Μέχρι το 1980 περίπου στο πανηγύρι πήγαιναν το πολύ 60-80 άτομα και μετά βίας χωρούσαν. Τότε ήταν ο ένας πάνω στον άλλον, τα όργανα, τα κρασιά, τα φαγητά, οι άνθρωποι, οι χορευτές. Όμως ο κόσμος πήγαινε για την χάρη της Παναγίας αλλά και για να γλεντήσει συνάμα. Δεν υπήρχαν τότε άλλες διασκεδάσεις. Τα τελευταία σαράντα χρόνια η επιτροπή της τέλεσης του πανηγυριού δημιούργησε κλειστούς χώρους για να χωρέσουν πάνω από τριακόσια άτομα. Οι κάτοικοι στην Αστυπάλαια δηλώνουν ευχαριστημένοι γιατί το πανηγύρι της Παναγιάς της Φλεβαριώτισσας, αν και μες το καταχείμωνο, είναι το πιο προσφιλές του νησιού.
Την προπαραμονή της Υπαπαντής οι γυναίκες ετοιμάζουν τα χαρακτηριστικά φαγητά του νησιού. Τα γιαπράκια, τα πουγκιά, οι λαμπρόπιττες. Το πιο αγαπητό από αυτά είναι ο Λαμπριανός, το πασχαλινό αρνί που μαγειρεύεται όμως στο φούρνο με γέμιση. Όλα αυτά τα μεταφέρουν το απόγευμα της παραμονής στο μοναστήρι, λίγο πριν τον Εσπερινό.
Στο μοναστήρι ανεβαίνει κανείς με τα πόδια για το έθιμο. Μια διαδρομή από την Χώρα, όπου αμαξιτός χωμάτινος δρόμος περνάει πάνω στην κορυφογραμμή και σε 7 χιλιόμετρα φθάνει στη Μονή. Αν και χειμώνας βαρύς, με αρκετά μποφόρ στο πέλαγο, πλήθος κόσμου συρρέει στην Μονή. Αμέσως μετά την λήξη της Λειτουργίας ξεκινά το κέφι και κρατά ως το πρωί!
Η Νίσυρος η ηφαιστειογενής
Η Νίσυρος είναι ένα από τα Δωδεκάνησα και βρίσκεται ανάμεσα στην Κω, την Τήλο και την Αστυπάλαια. Είναι ένα ηφαίστειο που αποτελεί μέρος του ηφαιστειακού τόξου της νότιας Ελλάδας. Η μορφολογία της έχει επηρεαστεί από το ηφαίστειο και το ηφαιστειογενές της έδαφος που είναι πολύ εύφορο και ευνοεί τη δενδροκομία και την πλούσια βλάστηση. Οι περισσότεροι κάτοικοι ασχολούνται με την γεωργία, την αλιεία και τον τουρισμό. Το μεγαλύτερο έσοδο του νησιού όμως, προέρχεται από την εκμετάλλευση της ελαφρόπετρας. Πρωτεύουσα του νησιού είναι το Μανδράκι. Εκεί γίνεται το πιο γνωστό πανηγύρι του χωριού.
Το πανηγύρι της Παναγιάς της Σπηλιανής το Δεκαπενταύγουστο
Η Μονή Παναγίας Σπηλιανής είναι χτισμένη μέσα σε μια σπηλιά, λίγα χιλιόμετρα βορειοδυτικά του Πυθαγορείου. Βρίσκεται σε μια καταπράσινη περιοχή, υψόμετρου 120 μέτρων. Το σπήλαιο αποτελούσε τόπο λατρείας από την αρχαιότητα. Ειδικοί μάλιστα, υποστηρίζουν ότι ο Πυθαγόρας διέθετε φιλοσοφική σχολή στο σημείο όπου είναι χτισμένο σήμερα το μοναστήρι. Γιορτάζει στην Κοίμηση της Θεοτόκου, στις 15 Αυγούστου, με πλήθος κόσμου να συρρέει στο μοναστήρι κάνοντάς τη, την μεγαλύτερη γιορτή της Νισύρου.
Ο εορτασμός ξεκινάει από την παραμονή, 14 Αυγούστου και κορυφώνεται στις 15 Αυγούστου, ανήμερα της γιορτής. Το μοναστήρι φιλοξενεί γυναίκες της Νισύρου και των άλλων νησιών, ανύπαντρες ή παντρεμένες, που ζητούν τη βοήθεια της Παναγίας. Κατά τη διάρκεια αυτών των ημερών η κάθε μια δεσμεύεται να κάνει καθημερινά 300 μετάνοιες, γονατιστή μπροστά στην εικόνα της Παναγίας, ψέλνοντας το Μοιρολόι της Μεγαλόχαρης και αυτοσχέδιες παρακλήσεις. Όλο το νησί νηστεύει και προετοιμάζεται.
Τη μέρα της γιορτής αφού γίνει λειτουργία και αγιασθεί το κόλλυβο (στάρι), σχηματίζεται πομπή που κατεβαίνει τα σκαλιά. Περιφέρεται μέσα στο Μανδράκι και καταλήγει στο Ζησιμοπούλειο θέατρο πάνω από την κεντρική πλατεία, όπου παρατίθεται γεύμα για όλους. Το βράδυ στήνεται χορός, η λεγόμενη «κούπα της Παναγίας». Η πρώτη του χορού κρατά μια κούπα καθώς χορεύει. Όποιος μπαίνει στο χορό ρίχνει χρήματα για το μοναστήρι και το νησί.
Η μουσική είναι ζωντανή και παίζουν ντόπιοι μουσικοί που κρατούν τα παραδοσιακά όργανα της Νισύρου, το βιολί, το σαντούρι και το λαούτο. Ο χορός κρατάει μέχρι το πρωί και θα δείτε, τους κατοίκους της Νισύρους, να χορεύουν με τις παραδοσιακές φορεσιές του νησιού, με τη βράκα οι άντρες και με το κεντητό πουκάμισο οι γυναίκες. Προσφέρεται σε όλους τους επισκέπτες, κοκκινιστά ρεβίθια, λόγω νηστείας, σαλάτα και ψωμί.
Τα πλοία της γραμμής, όταν φτάνουν στο λιμάνι γεμάτα προσκυνητές από τα Δωδεκάνησα, συνηθίζουν να σφυρίζουν κάτω από το βράχο του μοναστηριού, ως ένδειξη σεβασμού στην Παναγία και σε ανταπόδοση στο χαιρετισμό, οι ντόπιοι χτυπούν τις καμπάνες της Μονής.
Πηγές:
Βιβλιογραφία Γιώργου Πίττα
https://www.driverstories.gr
https://nisiros.travelfind.gr
https://www.aegeanews.gr
http://www.kallichoron.gr
Σύνταξη κειμένου: Βασιλική Τριανταφυλλοπούλου
Επιμέλεια κειμένου: Ελευθερία Σακελλαρίου
Σχόλια
Δημοσίευση σχολίου
Οι απόψεις των διαχειριστών μπορεί να μην συμπίπτουν με τα άρθρα.
Ο καθένας έχει δικαίωμα να εκφράζει ελεύθερα τις απόψεις του.
Αυτό δεν σημαίνει ότι υιοθετούμε τις απόψεις αυτές.
Κακόβουλα σχόλια αφαιρούνται όπου εντοπίζονται.
Η ευθύνη των σχολίων βαρύνει νομικά τους σχολιαστές.
Η ταυτότητα των σχολιαστών είναι γνωστή μόνο στην Google.
Όποιος θίγεται μπορεί να επικοινωνεί στο email μας.
Ενδιαφέροντα σχόλια σε όλα τα μέσα μας μπορεί να γίνουν αναρτήσεις.
Περισσότερα στους όρους χρήσης.