Ο Ερυθρός Σταυρός Νεότητας σε Ρόδο και Καστελλόριζο

Γράφει ο κ. Κυριάκος Μιχ. Χονδρός

Η Ρόδος και το Καστελλόριζο, ενδεχομένως και άλλα νησιά, τόλμησαν και ίδρυσαν μέσα στην ιταλική κατοχή, Ερυθρό Σταυρό Νεότητας.

Το 1930 το Διεθνές Συνέδριο των Βρυξελλών αναγνώρισε τη Διεύθυνση Νεότητας ως αναπόσπαστο μέρος του Ερυθρού Σταυρού. Οι δραστηριότητες της Διεύθυνσης Νεότητας του Ε.Ε.Σ. συνδέονται με κοινωνικές παροχές: ηθική και υλική υποστήριξη άπορων και πολύτεκνων οικογενειών, παιδιών με ειδικές ανάγκες, ορφανών ή εγκαταλελειμμένων παιδιών, επισκέψεις σε γηροκομεία και βοήθεια σε άτομα που έχουν ανάγκη φροντίδας, παροχή γραφικής ύλης και εξοπλισμού σε σχολεία ακριτικών περιοχών, ενίσχυση άπορων οικογενειών με είδη ρουχισμού και τρόφιμα, συγκέντρωση ειδών πρώτης ανάγκης για την ενίσχυση των πληθυσμών που πλήττονται από πολέμους ή φυσικές καταστροφές, επισκέψεις σε ορφανοτροφεία, νοσοκομεία και άλλα ιδρύματα.



ΣΤΗ ΡΟΔΟ

Στη Ρόδο, δημιουργήθηκαν ομάδες του Ερυθρού Σταυρού Νεότητας, από τις μαθητικές κοινότητες ως βάση αυτοβελτίωσης και αυτοδιοίκησης. Οι ομάδες του Ε.Σ.Ν. εμπνεόμενες από τον γενικότερο και παγκόσμιο χαρακτήρα απέβλεπαν στους ακόλουθους σκοπούς:

1ο: Να εμφυτεύσουν από την τρυφερή ηλικία, το αίσθημα της αμοιβαίας αγάπης σε όλη τη νέα γενιά ανεξάρτητα από φυλή ή θρησκευτικότητα.

2ο: Να καρπωθούν το αίσθημα της αμοιβαίας αλληλοβοήθειας, της ηθικής και της υλικής.

3ο: Να εμφυσήσουν την ιδέα της αυτοβελτίωσης και αυτοδιοίκησης.

Για την υλοποίηση όλων αυτών είχαν τότε τυπωθεί και κυκλοφορήσει κανονισμοί, σε βιβλία και περιοδικά, ορισμένα από τα οποία έφταναν στα νησιά μας, πριν από τη απαγόρευση της ελληνικής γλώσσας.

Την ιδέα για την συγκρότηση ομάδων Ε.Σ.Ν. εισηγήθηκε μετά από πρωτοβουλία του επιθεωρητή της Εκπαιδευτικής Επιτροπείας Α. Ραφτόπουλου, κατά τα έτη 1922-1923.

Τα Σχολεία της πόλης Ρόδου και των χωριών του νησιού, κατανόησαν τον ιερό σκοπό και άρχισαν δραστηριοποίηση, λαμβάνοντας τα περιοδικά του οργανισμού αυτού, που περιείχαν την ουσία και τους σκοπούς του.

Ο Γεώργιος Παπαϊωάννου, θα γράψει στην εφημ. «Ροδιακή» (3.2.1930), μεταξύ άλλων: «Προκειμένου περί της υλικής ευεργετικής δράσεως των ομάδων Ε.Σ.Ν. των Κεντρικών Σχολών Βενετοκλείου Γυμνασίου, Καζουλλείου, Αστικής, διά το τρέχον σχολικόν έτος λίαν ευχαρίστως αναφέρω ότι συνεχίζουσαι αυταί το φιλάνθρωπον έργον των προηγουμένων ετών και συντρέχουσαι εις την αξιέπαινον προθυμίαν της αξιοτίμου εφορείας των κεντρικών σχολών, των αξιοτίμων φιλανθρώπων κυριών και κυρίων και των φιλοπροόδων σωματείων, δι ης πολλά πτωχά των σχολών μας ανεκουφίσθησαν κατέβαλον περί τα 600 φράγκα προς αγοράν των διά το δέντρον των Χριστουγέννων αθυρμάτων».

Ειδικά για το Καζούλλειο από τις εισπράξεις της πρώτης τριμηνίας διέθεσε περί τα 200 φράγκα για αγορά υποδημάτων σε αρκετούς άπορους μαθητές και μαθήτριες.

Το εισοκάλεπτο ή το δεκαπεντάλεπτο που αποτελούσε την εβδομαδιαία συνδρομή των ομάδων Ε.Σ.Ν. αποδείχθηκε θαυματουργική δύναμη. «Επουλώνει χαίνουσας πληγάς, συναδελφώνει, ηθικοποιεί, ασκεί την ευαγγελικήν αγάπην και εν γένει προάγει επί τα βελτίω την νέαν γενεάν».

Στον ιερό ναό Αγ. Δημητρίου Νεκροταφείου, ομάδες του Ε.Σ.Ν. της Αμαραντείου Σχολής Νεοχωρίου, με τις οδηγίες των δασκάλων και με την ευκαιρία της μνημοσύνης των ψυχών, τέλεσαν μνημόσυνο για τους ευεργέτες της Ρόδου και γενικά για εκείνους που εργάσθηκαν για την πρόοδο και την ευημερία του κόσμου. Ο Διευθυντής της Αμαραντείου Νίκος Παπαθανασίου, μίλησε σχετικά στο μνημόσυνο, ενώ οι Ερυθροσταυρίτες κατέθεσαν στεφάνι και στάθηκαν επί ένα λεπτό σε προσοχή προς τιμήν των μεγάλων νεκρών. Στη σεμνή αυτή τελετή παρέστη και ο αναπληρωτής του Ελληνικού Προξενείου Νικόλαος Καραγιάννης.

Ο Αναστάσιος Βρόντης ο ακούραστος λαογράφος και εκπαιδευτικός από τα Σιάννα, με την ευκαιρία της συμμετοχής του Ε.Σ.Ν. στο μνημόσυνο της ευεργέτιδας Βαλασής Σ. Καζούλλη, έγραψε στην εφημ. «Ροδιακή» (27.2.1930), λίγες γραμμές ως ένα πνευματικό μνημόσυνο, προσθέτοντας πως η προσφώνηση της μαθήτριας του Καζουλείου Ευρυδίκης Φρόνη, τόνισε τις υψηλές ιδέες του Ερυθρού Σταυρού Νεότητας με έργα φιλανθρωπίας.



ΣΤΟ ΚΑΣΤΕΛΛΟΡΙΖΟ

Στο ακριτικό νησί οι γονείς μας υπήρξαν νεαρά μέλη (1930-1940) στον Ερυθρό Σταυρό Νεότητας. Ενώ αμέσως μετά τη λήξη του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου, ο πατέρας μας Μιχάλης Χονδρός πρωτοστάτησε στη δράση του Ερυθρού Σταυρού, που ως γνωστό είναι ο μεγαλύτερος ανθρωπιστικός οργανισμός στην Ελλάδα. Το έργο αυτό που βασίζεται σε εθελοντική δράση, βρήκε άμεση ανταπόκριση των κατοίκων, παρά το γεγονός ότι υπήρχε η φτώχεια και η εξαθλίωση, εξαιτίας των Ιταλών, των Βρετανών και των Γερμανών.

Εκείνη την μεταπολεμική περίοδο υπήρχαν τραυματίες και ακρωτηριασμένοι από τον πόλεμο, πρόσφυγες, ηλικιωμένοι με οικονομικές δυστοκίες, σεισμοπαθείς, και γενικά ένας ευάλωτος πληθυσμός.

Υπήρχε παρ’ όλα αυτά μια αλληλεγγύη και μια φιλαλληλία. Γι’ αυτό και όταν γινόταν έρανος του Ε.Ε.Σ. όλοι γνώριζαν πως υπήρχε αφιλόκερδη προσφορά και ανιδιοτέλεια.

Ο Μιχάλης Χονδρός, συνεργαζόμενος με το εκπαιδευτικό προσωπικό των σχολείων του νησιού, κατόρθωσαν όλοι μαζί να με αφοσίωση και οργάνωση να μεταδώσουν στα νέα παιδιά ένα έμπρακτο επωφελή ιδεαλισμό αναγνωρίζοντας την ανεκτίμητη προσφορά του Ε,Ε,Σ, φέρνοντας ως παραδείγματα την πολεμική περίοδο 1940 – 1941 όταν γυναίκες και άνδρες πρόσφεραν υψηλές υπηρεσίες.

Στο Καστελλόριζο εκτός από τον έρανο, έφταναν περιοδικά του Ερυθρού Σταυρού Νεότητας, με περιεχόμενα ποικίλης ύλης, πνευματικά εφόδια για μικρούς και μεγάλους. Γραφεία και καταστήματα είχαν μαζί με διακοσμητικές φωτογραφίες και αφίσες του Ε.Ε.Σ.

Από αυτά τα χρόνια διασώθηκαν και διαφυλάχθηκαν βιβλία, περιοδικά, αφίσες και μια «κονκάρδα» με το έμβλημα του Ε.Ε.Σ στο Αρχείο μας.

Αυτά ως προ ρο παρελθόν.

Ως προς το παρόν καμαρώνουμε τη συνέχεια των Ερυθροσταυριτών ης Ρόδου, σε ένα κόσμο γεμάτο βαρβαρότητα, απανθρωπιά, έλλειψη σεβασμού. Ένα κόσμο με μίσος, εκδίκηση και κατάκριση. Με ηγέτες στον πλανήτη μου χρήζουν ψυχίατρους.