Η κυβέρνηση Μητσοτάκη έχει μπροστά της δύσκολες αποφάσεις. Και όποια πορεία κι αν επιλέξει, θα είναι υπεύθυνη για τις επιπτώσεις – πολιτικές, διπλωματικές και κυρίως εθνικές – που θα προκύψουν από αυτές
Ένα πυκνό και επικίνδυνο πέπλο ασάφειας έχει σχηματιστεί γύρω από την υπόθεση της Κάσου και του ηλεκτρικού καλωδίου που πρόκειται να ποντιστεί στην περιοχή, προκαλώντας σοβαρά ερωτήματα σχετικά με τη στάση και τους χειρισμούς της κυβέρνησης Μητσοτάκη. Η κατάσταση αυτή δημιουργεί σύγχυση στην κοινή γνώμη, καθώς προβάλλονται αντιφατικά μηνύματα σχετικά με το αν και κατά πόσο επηρεάζονται η εθνική κυριαρχία και τα ελληνικά συμφέροντα από τις ενέργειες της κυβέρνησης και τις επιθετικές διεκδικήσεις της Τουρκίας.
Η εικόνα που προκύπτει είναι ότι η κυβέρνηση αδυνατεί να διαχειριστεί με σταθερότητα και σαφήνεια την υπόθεση. Ενδεικτικό αυτής της ασυνέπειας είναι το γεγονός ότι, με εντολή της ίδιας της κυβέρνησης, ο ΑΔΜΗΕ –ο αρμόδιος φορέας για την υλοποίηση του έργου ηλεκτρικής διασύνδεσης Ελλάδας – Κύπρου – Ισραήλ– απαίτησε την άμεση έκδοση σχετικής ΝΑVTEX ώστε να συνεχιστούν οι εργασίες πόντισης του καλωδίου στην περιοχή της Κάσου.
Αρχικά, η κυβέρνηση προανήγγειλε την επανεκκίνηση των εργασιών «εντός των ημερών». Ωστόσο, στη συνέχεια υπήρξε υπαναχώρηση και το ζήτημα ανατέθηκε στον υπουργό Εξωτερικών Γιώργο Γεραπετρίτη, ο οποίος υποστήριξε ότι το θέμα παραμένει ανοιχτό χρονικά και θα υλοποιηθεί στο μέλλον, επισημαίνοντας όμως ταυτόχρονα ότι στην περιοχή υπάρχουν θαλάσσιες ζώνες που δεν έχουν οριοθετηθεί, με αποτέλεσμα να παραμένουν ανοιχτές οι τουρκικές διεκδικήσεις. Ο ίδιος μάλιστα πρότεινε την ανάγκη για οριοθέτηση αυτών των ζωνών μεταξύ των χωρών της περιοχής.
Με αυτή τη δήλωση, ο Υπουργός Εξωτερικών φαίνεται να εισάγει μια νέα κυβερνητική γραμμή, που αφορά την πιθανότητα συμφωνίας για την οριοθέτηση της Αποκλειστικής Οικονομικής Ζώνης (ΑΟΖ) στην περιοχή που εκτείνεται από την Κάρπαθο και την Κάσο έως την Κρήτη και τη Ρόδο, μέχρι τον 28ο μεσημβρινό. Η θέση αυτή θυμίζει επικίνδυνα τις απόψεις που διατυπώνει η Τουρκία και βασίζονται στην ανακήρυξη της λεγόμενης τουρκολιβυκής ΑΟΖ, η οποία θεωρεί ότι καλύπτει τη συγκεκριμένη θαλάσσια περιοχή.
Αν η ελληνική πλευρά είχε εγκαίρως διασφαλίσει τα κυριαρχικά της δικαιώματα, η κατάσταση θα ήταν εντελώς διαφορετική. Συγκεκριμένα:Αν η κυβέρνηση Μητσοτάκη είχε αντιδράσει αποφασιστικά τη στιγμή της κατάθεσης της τουρκολιβυκής συμφωνίας στον ΟΗΕ, καταγγέλλοντάς την πριν αυτή εγκριθεί, θα μπορούσε να έχει επηρεάσει την εξέλιξη. Ωστόσο, ούτε ο τότε Υπουργός Εξωτερικών Νίκος Δένδιας, ούτε ο ίδιος ο πρωθυπουργός προχώρησαν σε τέτοιες ενέργειες, με αποτέλεσμα η τουρκολιβυκή ΑΟΖ να ισχύει σήμερα και να αποτελεί νομικό και διπλωματικό εργαλείο της Άγκυρας.
Αν η Ελλάδα είχε ορίσει με ακρίβεια συντεταγμένες για την ελληνική ΑΟΖ –στο πλαίσιο μιας πλήρους συμφωνίας με την Αίγυπτο και όχι μόνο βάσει της μερικής συμφωνίας με τη μέση γραμμή– τότε θα είχε το δικαίωμα να ξεκινήσει διαπραγματεύσεις για την επικαλυπτόμενη περιοχή μεταξύ ελληνικής και τουρκικής ΑΟΖ. Από αυτή την περιοχή είναι υποχρεωτικό να περάσει το ηλεκτρικό καλώδιο. Όμως, μέχρι σήμερα δεν υπάρχει ελληνική ΑΟΖ με καθορισμένες συντεταγμένες στην περιοχή, και η Τουρκία εκμεταλλεύεται αυτό το κενό, απειλώντας ακόμα και με στρατιωτικά μέσα αν το καλώδιο περάσει έξω από τα ελληνικά χωρικά ύδατα των 6 ναυτικών μιλίων γύρω από Κάσο, Κάρπαθο, Κρήτη και Ρόδο.
Τυχόν συμφωνία για οριοθέτηση ΑΟΖ στην ευρύτερη περιοχή θα αφορά, σε κάθε περίπτωση, την υφαλοκρηπίδα και την ΑΟΖ πέραν των 6 ν.μ. από τις ακτές, δηλαδή περιοχές στις οποίες η Ελλάδα διατηρεί μεν δικαιώματα, αλλά δεν έχει προχωρήσει στην επέκταση των χωρικών της υδάτων στα 12 ν.μ., όπως δικαιούται βάσει του διεθνούς δικαίου. Οι αποστάσεις στην εν λόγω περιοχή είναι κρίσιμες: από την Κρήτη έως την Κάσο και την Κάρπαθο φτάνουν τα 30 ν.μ., ενώ μεταξύ Κάσου και της τουρκικής ΑΟΖ ή μεταξύ Κρήτης και της τουρκικής ΑΟΖ είναι 6 ν.μ.
Αν η Ελλάδα είχε επεκτείνει τα χωρικά της ύδατα στα 12 ν.μ., όπως προβλέπεται από το Δίκαιο της Θάλασσας και έχει επανειλημμένα δηλωθεί ως εθνική θέση από όλες τις ελληνικές κυβερνήσεις, η κατάσταση θα ήταν τελείως διαφορετική. Ωστόσο, αυτή η επέκταση παραμένει ανεκπλήρωτο αίτημα, ιδιαίτερα στην ευαίσθητη περιοχή της Νοτιοανατολικής Μεσογείου, λόγω του κινδύνου άμεσης στρατιωτικής σύγκρουσης με την Τουρκία.
Σε αυτό το πλαίσιο, αν η ελληνική κυβέρνηση επιλέξει να διαπραγματευτεί την οριοθέτηση ΑΟΖ με την Τουρκία για περιοχές που βρίσκονται πέρα από τα 6 ν.μ., ουσιαστικά παραιτείται από το αναφαίρετο δικαίωμα της επέκτασης των χωρικών υδάτων στα 12 ν.μ. Κάτι τέτοιο θα σήμαινε ότι η διέλευση του καλωδίου θα εξαρτάται από την άδεια της Τουρκίας, η οποία θα μπορεί να εγείρει αξιώσεις για το πέρασμά του μέσα από την τουρκολιβυκή ΑΟΖ.
Συνεπώς, η κυβέρνηση Μητσοτάκη έχει μπροστά της δύσκολες αποφάσεις. Και όποια πορεία κι αν επιλέξει, θα είναι υπεύθυνη για τις επιπτώσεις – πολιτικές, διπλωματικές και κυρίως εθνικές – που θα προκύψουν από αυτές.
Ένα πυκνό και επικίνδυνο πέπλο ασάφειας έχει σχηματιστεί γύρω από την υπόθεση της Κάσου και του ηλεκτρικού καλωδίου που πρόκειται να ποντιστεί στην περιοχή, προκαλώντας σοβαρά ερωτήματα σχετικά με τη στάση και τους χειρισμούς της κυβέρνησης Μητσοτάκη. Η κατάσταση αυτή δημιουργεί σύγχυση στην κοινή γνώμη, καθώς προβάλλονται αντιφατικά μηνύματα σχετικά με το αν και κατά πόσο επηρεάζονται η εθνική κυριαρχία και τα ελληνικά συμφέροντα από τις ενέργειες της κυβέρνησης και τις επιθετικές διεκδικήσεις της Τουρκίας.
Η εικόνα που προκύπτει είναι ότι η κυβέρνηση αδυνατεί να διαχειριστεί με σταθερότητα και σαφήνεια την υπόθεση. Ενδεικτικό αυτής της ασυνέπειας είναι το γεγονός ότι, με εντολή της ίδιας της κυβέρνησης, ο ΑΔΜΗΕ –ο αρμόδιος φορέας για την υλοποίηση του έργου ηλεκτρικής διασύνδεσης Ελλάδας – Κύπρου – Ισραήλ– απαίτησε την άμεση έκδοση σχετικής ΝΑVTEX ώστε να συνεχιστούν οι εργασίες πόντισης του καλωδίου στην περιοχή της Κάσου.
Αρχικά, η κυβέρνηση προανήγγειλε την επανεκκίνηση των εργασιών «εντός των ημερών». Ωστόσο, στη συνέχεια υπήρξε υπαναχώρηση και το ζήτημα ανατέθηκε στον υπουργό Εξωτερικών Γιώργο Γεραπετρίτη, ο οποίος υποστήριξε ότι το θέμα παραμένει ανοιχτό χρονικά και θα υλοποιηθεί στο μέλλον, επισημαίνοντας όμως ταυτόχρονα ότι στην περιοχή υπάρχουν θαλάσσιες ζώνες που δεν έχουν οριοθετηθεί, με αποτέλεσμα να παραμένουν ανοιχτές οι τουρκικές διεκδικήσεις. Ο ίδιος μάλιστα πρότεινε την ανάγκη για οριοθέτηση αυτών των ζωνών μεταξύ των χωρών της περιοχής.
Με αυτή τη δήλωση, ο Υπουργός Εξωτερικών φαίνεται να εισάγει μια νέα κυβερνητική γραμμή, που αφορά την πιθανότητα συμφωνίας για την οριοθέτηση της Αποκλειστικής Οικονομικής Ζώνης (ΑΟΖ) στην περιοχή που εκτείνεται από την Κάρπαθο και την Κάσο έως την Κρήτη και τη Ρόδο, μέχρι τον 28ο μεσημβρινό. Η θέση αυτή θυμίζει επικίνδυνα τις απόψεις που διατυπώνει η Τουρκία και βασίζονται στην ανακήρυξη της λεγόμενης τουρκολιβυκής ΑΟΖ, η οποία θεωρεί ότι καλύπτει τη συγκεκριμένη θαλάσσια περιοχή.
Αν η ελληνική πλευρά είχε εγκαίρως διασφαλίσει τα κυριαρχικά της δικαιώματα, η κατάσταση θα ήταν εντελώς διαφορετική. Συγκεκριμένα:Αν η κυβέρνηση Μητσοτάκη είχε αντιδράσει αποφασιστικά τη στιγμή της κατάθεσης της τουρκολιβυκής συμφωνίας στον ΟΗΕ, καταγγέλλοντάς την πριν αυτή εγκριθεί, θα μπορούσε να έχει επηρεάσει την εξέλιξη. Ωστόσο, ούτε ο τότε Υπουργός Εξωτερικών Νίκος Δένδιας, ούτε ο ίδιος ο πρωθυπουργός προχώρησαν σε τέτοιες ενέργειες, με αποτέλεσμα η τουρκολιβυκή ΑΟΖ να ισχύει σήμερα και να αποτελεί νομικό και διπλωματικό εργαλείο της Άγκυρας.
Αν η Ελλάδα είχε ορίσει με ακρίβεια συντεταγμένες για την ελληνική ΑΟΖ –στο πλαίσιο μιας πλήρους συμφωνίας με την Αίγυπτο και όχι μόνο βάσει της μερικής συμφωνίας με τη μέση γραμμή– τότε θα είχε το δικαίωμα να ξεκινήσει διαπραγματεύσεις για την επικαλυπτόμενη περιοχή μεταξύ ελληνικής και τουρκικής ΑΟΖ. Από αυτή την περιοχή είναι υποχρεωτικό να περάσει το ηλεκτρικό καλώδιο. Όμως, μέχρι σήμερα δεν υπάρχει ελληνική ΑΟΖ με καθορισμένες συντεταγμένες στην περιοχή, και η Τουρκία εκμεταλλεύεται αυτό το κενό, απειλώντας ακόμα και με στρατιωτικά μέσα αν το καλώδιο περάσει έξω από τα ελληνικά χωρικά ύδατα των 6 ναυτικών μιλίων γύρω από Κάσο, Κάρπαθο, Κρήτη και Ρόδο.
Τυχόν συμφωνία για οριοθέτηση ΑΟΖ στην ευρύτερη περιοχή θα αφορά, σε κάθε περίπτωση, την υφαλοκρηπίδα και την ΑΟΖ πέραν των 6 ν.μ. από τις ακτές, δηλαδή περιοχές στις οποίες η Ελλάδα διατηρεί μεν δικαιώματα, αλλά δεν έχει προχωρήσει στην επέκταση των χωρικών της υδάτων στα 12 ν.μ., όπως δικαιούται βάσει του διεθνούς δικαίου. Οι αποστάσεις στην εν λόγω περιοχή είναι κρίσιμες: από την Κρήτη έως την Κάσο και την Κάρπαθο φτάνουν τα 30 ν.μ., ενώ μεταξύ Κάσου και της τουρκικής ΑΟΖ ή μεταξύ Κρήτης και της τουρκικής ΑΟΖ είναι 6 ν.μ.
Αν η Ελλάδα είχε επεκτείνει τα χωρικά της ύδατα στα 12 ν.μ., όπως προβλέπεται από το Δίκαιο της Θάλασσας και έχει επανειλημμένα δηλωθεί ως εθνική θέση από όλες τις ελληνικές κυβερνήσεις, η κατάσταση θα ήταν τελείως διαφορετική. Ωστόσο, αυτή η επέκταση παραμένει ανεκπλήρωτο αίτημα, ιδιαίτερα στην ευαίσθητη περιοχή της Νοτιοανατολικής Μεσογείου, λόγω του κινδύνου άμεσης στρατιωτικής σύγκρουσης με την Τουρκία.
Σε αυτό το πλαίσιο, αν η ελληνική κυβέρνηση επιλέξει να διαπραγματευτεί την οριοθέτηση ΑΟΖ με την Τουρκία για περιοχές που βρίσκονται πέρα από τα 6 ν.μ., ουσιαστικά παραιτείται από το αναφαίρετο δικαίωμα της επέκτασης των χωρικών υδάτων στα 12 ν.μ. Κάτι τέτοιο θα σήμαινε ότι η διέλευση του καλωδίου θα εξαρτάται από την άδεια της Τουρκίας, η οποία θα μπορεί να εγείρει αξιώσεις για το πέρασμά του μέσα από την τουρκολιβυκή ΑΟΖ.
Συνεπώς, η κυβέρνηση Μητσοτάκη έχει μπροστά της δύσκολες αποφάσεις. Και όποια πορεία κι αν επιλέξει, θα είναι υπεύθυνη για τις επιπτώσεις – πολιτικές, διπλωματικές και κυρίως εθνικές – που θα προκύψουν από αυτές.
Σχόλια
Δημοσίευση σχολίου
Οι απόψεις των διαχειριστών μπορεί να μην συμπίπτουν με τα άρθρα.
Ο καθένας έχει δικαίωμα να εκφράζει ελεύθερα τις απόψεις του.
Αυτό δεν σημαίνει ότι υιοθετούμε τις απόψεις αυτές.
Κακόβουλα σχόλια αφαιρούνται όπου εντοπίζονται.
Η ευθύνη των σχολίων βαρύνει νομικά τους σχολιαστές.
Η ταυτότητα των σχολιαστών είναι γνωστή μόνο στην Google.
Όποιος θίγεται μπορεί να επικοινωνεί στο email μας.
Ενδιαφέροντα σχόλια σε όλα τα μέσα μας μπορεί να γίνουν αναρτήσεις.
Περισσότερα στους όρους χρήσης.