Ανυπότακτοι και λιποτάκτες στη στρατιωτική θητεία: Οι ποινές

Ανυπότακτοι και λιποτάκτες στη στρατιωτική θητεία: πρόστιμα, φυλάκιση και οι ποινές που προβλέπει ο νόμος για τους στρατεύσιμους.


Η στρατιωτική θητεία στην Ελλάδα είναι συνταγματική υποχρέωση για όλους τους άνδρες πολίτες. Η μη συμμόρφωση με αυτή την υποχρέωση έχει σοβαρές συνέπειες, καθώς θεωρείται ότι πλήττει την πειθαρχία και την επιχειρησιακή ετοιμότητα των Ενόπλων Δυνάμεων.

Δύο από τις συνηθέστερες παραβάσεις είναι η ανυποταξία και η λιποταξία. Αν και ο κόσμος συχνά μιλά απλώς για «ανυπότακτους» και «λιποτάκτες», η νομοθεσία διακρίνει με σαφήνεια τις δύο αυτές περιπτώσεις και προβλέπει διαφορετικές ποινές.

Οι ανυπότακτοι είναι όσοι στρατεύσιμοι δεν παρουσιάζονται στην ημερομηνία που καλούνται για κατάταξη. Αυτό μπορεί να οφείλεται σε αδιαφορία, επιλογή παραμονής στο εξωτερικό ή άγνοια της κλήσης, αν και το τελευταίο σπάνια αναγνωρίζεται.

Η ανυποταξία καταγράφεται άμεσα από τις στρατιωτικές αρχές και ενεργοποιεί πρόστιμα αλλά και ποινικές διαδικασίες.

Από την άλλη πλευρά, οι λιποτάκτες είναι όσοι κατατάχθηκαν κανονικά αλλά εγκατέλειψαν τη μονάδα τους χωρίς άδεια ή δεν επέστρεψαν μετά τη λήξη της. Σε ορισμένες περιπτώσεις, η λιποταξία μπορεί να συνδέεται με προσωπικά ή οικογενειακά προβλήματα, ωστόσο ο νόμος είναι ιδιαίτερα αυστηρός.
Ποιες είναι οι ποινές για ανυπότακτους και λιποτάκτες στη στρατιωτική θητεία

Οι ποινές είναι διαφορετικές για κάθε περίπτωση. Για τους ανυπότακτους, η βασική κύρωση είναι πρόστιμο ύψους 6.000 ευρώ, το οποίο βεβαιώνεται στην αρμόδια ΔΟΥ. Παράλληλα ασκείται ποινική δίωξη με ποινή φυλάκισης που μπορεί να φτάσει έως και 2 έτη.

Το πρόστιμο δεν διαγράφεται εύκολα και παραμένει ακόμη και αν ο στρατεύσιμος παρουσιαστεί αργότερα.

Για τους λιποτάκτες, οι ποινές είναι σαφώς βαρύτερες. Η λιποταξία τιμωρείται με ποινή κάθειρξης που μπορεί να φτάσει έως και 10 χρόνια, ανάλογα με τη διάρκεια και τις συνθήκες εγκατάλειψης. Σε περίοδο πολέμου ή γενικής επιστράτευσης οι ποινές γίνονται ακόμη αυστηρότερες, καθώς θεωρείται προδοσία της αποστολής της μονάδας.

Το στρατοδικείο εξετάζει κάθε περίπτωση ξεχωριστά, ωστόσο σπάνια υπάρχει πλήρης απαλλαγή.

Σε ορισμένες περιπτώσεις, ανυπότακτοι και λιποτάκτες που εμφανίζονται αυτοβούλως μπορεί να τύχουν επιεικέστερης αντιμετώπισης, κυρίως με μείωση των ποινών φυλάκισης. Ωστόσο, οι διοικητικές κυρώσεις – όπως τα πρόστιμα ή η εγγραφή στο ποινικό μητρώο – δύσκολα αίρονται.

Αυτό σημαίνει ότι η επιλογή της ανυποταξίας ή της λιποταξίας συνοδεύει τον πολίτη για πολλά χρόνια, δημιουργώντας εμπόδια στην επαγγελματική και κοινωνική του ζωή.

Συχνές Ερωτήσεις

Ερ.: Τι σημαίνει να χαρακτηριστεί κάποιος ανυπότακτος;
Απ.: Ανυπότακτος θεωρείται όποιος δεν παρουσιάζεται στην ημερομηνία κατάταξης. Η πράξη καταγράφεται από τις στρατιωτικές αρχές και οδηγεί σε ποινική δίωξη και διοικητικά μέτρα.

Ερ.: Ποιες είναι οι ποινές για ανυπότακτους;
Απ.: Οι ανυπότακτοι τιμωρούνται με πρόστιμο 6.000 ευρώ που βεβαιώνεται από τη ΔΟΥ. Παράλληλα κινείται ποινική διαδικασία, με πιθανή ποινή φυλάκισης έως 2 έτη, ανάλογα με την περίπτωση και τα ελαφρυντικά.

Ερ.: Τι σημαίνει λιποταξία στη στρατιωτική θητεία;
Απ.: Λιποταξία είναι η εγκατάλειψη της μονάδας χωρίς άδεια ή η μη επιστροφή μετά τη λήξη της άδειας. Υπάρχουν διαφορετικοί τύποι λιποταξίας (εσωτερικού ή εξωτερικού), που αντιμετωπίζονται με διαφορετική βαρύτητα.

Ερ.: Ποιες είναι οι ποινές για λιποταξία;
Απ.: Η λιποταξία θεωρείται βαρύτατο αδίκημα και μπορεί να επιφέρει ποινή κάθειρξης έως και 10 έτη. Σε περίοδο πολέμου ή αυξημένης κινητοποίησης οι ποινές γίνονται ακόμη πιο αυστηρές.

Ερ.: Υπάρχει δυνατότητα επιείκειας για ανυπότακτους και λιποτάκτες;
Απ.: Αν παρουσιαστούν αυτοβούλως, οι στρατιωτικές αρχές μπορεί να τους αντιμετωπίσουν ευνοϊκότερα. Ωστόσο, τα πρόστιμα και οι εγγραφές στο ποινικό μητρώο σπάνια διαγράφονται, εκτός εάν υπάρξει ειδική νομοθετική ρύθμιση.