Ο Μηχανισμός των Αντικυθήρων είναι παλαιότερος από όσο πιστεύαμε - βιντεο & φωτος

Ένα μικρό βήμα πιο κοντά στην λύση ενός αινίγματος πολλών δεκαετιών...
έκαναν οι επιστήμονες: ποιος δημιούργησε τον Μηχανισμό των Αντικυθήρων, τον αστρονομικό υπολογιστή που ανακαλύφθηκε από ένα αρχαίο ναυάγιο κοντά στην Κρήτη το 1901; Η πολύπλοκη κατασκευή από χάλκινα γρανάζια προηγείται από άλλα παραδείγματα αντίστοιχης τεχνολογίας κατά μία χιλιετία περίπου.

Ο μηχανισμός που παρουσιάζει ομοιότητες με αυτόν ενός πολύπλοκου ωρολογιακού μηχανισμού μπορούσε να δείχνει με ακρίβεια τις σεληνιακές και ηλιακές εκλείψεις, καθώς και τις θέσεις των πλανητών. Μάλιστα ο μηχανισμός είχε την δυνατότητα να παρακολουθεί τις ημερομηνίες των Ολυμπιακών αγώνων.

Αν και δεν ήταν προγραμματιζόμενος με την μοντέρνα έννοια, ορισμένοι έχουν χαρακτηρίσει τον Μηχανισμό των Αντικυθήρων ως τον πρώτο αναλογικό υπολογιστή. Για δεκαετίες αρχαιολόγοι και ιστορικοί προσπαθούν να λύσουν το αίνιγμα και να βρουν τον τόπο που κατασκευάστηκε η συσκευή και από ποιον.

Κρίνοντας από το πόσο εξελιγμένη είναι η συσκευή, ορισμένοι ειδικοί πιστεύουν ότι πρέπει να έχει επηρεαστεί από ορισμένους μεγάλους αρχαίους Έλληνες επιστήμονες, όπως από τον Αρχιμήδη, από τον Ίππαρχο ή τον Ποσειδώνιο τον Ρόδιο.




Η λειτουργία του επίσης αποτελεί θέμα μεγάλης συζήτησης από τους επιστήμονες για χρόνια. Τον περιγράφουν ως ένα μηχανισμό που μπορούσε να προβλέπει τις εκλείψεις, μεταξύ άλλων, ως ένα σύστημα αστρολογικών προβλέψεων καθώς και ως μία συσκευή διδασκαλίας της αστρονομίας.




Πιο συγκεκριμένα και μετά από σύγχρονες έρευνες με τομογράφους και ειδικά προγράμματα ψηφιακής απεικόνισης–χρησιμοποιήθηκαν εκπληκτικά μηχανήματα όπως το PTM Dome της Hewlett-Packard και ο τομογράφος Blade Runner της εταιρείας X-Tek που ζύγιζε αρκετούς τόνους και κατασκευάστηκε ειδικά για την μελέτη του μηχανισμού- οι επιστήμονες κατέληξαν στο ασφαλές συμπέρασμα ότι ο μηχανισμός διαθέτει τριάντα οδοντωτούς τροχούς –γρανάζια- οι οποίοι περιστρέφονταν γύρω από δέκα άξονες και κατέληγε σε τουλάχιστον 5 καντράν, με έναν ή περισσότερους δείκτες το καθένα.




Με την βοήθεια της τομογραφίας, διαβάστηκαν επιγραφές που υπήρχαν στις πλάκες και στους περιστρεφόμενους δίσκους, που αφορούσαν σε αστρονομικούς και μηχανικούς όρους και για αυτό χαρακτηρίστηκαν από τους επιστήμονες ως ένα είδος “εγχειρίδιου χρήσης” της συσκευής ή του οργάνου.

Το όργανο μπορούσε να δείχνει τις φάσεις της σελήνης, τις θέσεις της σελήνης ή του ήλιου ή και άλλων πλανητών, μπορούσε να εμφανίζει τις εκλείψεις του ήλιου και της σελήνης με βάση τον Βαβυλωνιακό κύκλο του Σάρου ενώ τα καντράν του απεικόνιζαν τουλάχιστον δύο ημερολόγια, ένα αιγυπτιακό και ένα ελληνικό βασισμένο στον Μετωνικό κύκλο.







Ο Μηχανισμός των Αντικυθήρων, το εκπληκτικό αυτό τεχνολογικό επίτευγμα που θεωρείται ότι είναι ο πρώτος υπολογιστής στον κόσμο, ενδέχεται να έκανε υπολογισμούς αρκετά παλαιότερα από όσο πίστευαν οι επιστήμονες σύμφωνα με μία νέα ανακάλυψη που έκαναν οι Christián C. Carman, Καθηγητής Ιστορίας των Φυσικών Επιστημών και James Evans, Καθηγητής Φυσικής στο Πανεπιστήμιο Puget Sound στην Washington.

Μετά από ανάλυση που έκαναν σε ένα από τα καντράν που αφορούσε στην πρόβλεψη των εκλείψεων που βρίσκεται στο πίσω μέρος του ηλικίας 2000 χρόνων Μηχανισμού των Αντικυθήρων και συγκρίνοντας τα στοιχεία με αρχεία καταγραφής των εκλείψεων των Βαβυλώνιων, οι επιστήμονες ανακάλυψαν ένα ταιριαστό μοτίβο.

Στην συνέχεια, μετά από υπολογισμούς κατέληξαν στο συμπέρασμα ότι το ημερολόγιο του μηχανισμού ξεκινάει από το 205 π.Χ, μόλις 7 χρόνια μετά τον θάνατο του Αρχιμήδη. Αυτό σημαίνει ότι ο μηχανισμός είναι αρχαιότερος κατά μισό με έναν αιώνα περίπου από όσο έδειχναν παλαιότερα ευρήματα.




Τα νέα ευρήματα λένε οι επιστήμονες δείχνουν ότι η στρατηγική πρόβλεψης των εκλείψεων που χρησιμοποιούσε ο μηχανισμός δεν βασιζόταν στην Ελληνική τριγωνομετρία, που εκείνη την εποχή δεν υπήρχε, αλλά βασιζόταν σε Βαβυλώνιες αριθμητικές μεθόδους που είχαν δανειστεί οι Έλληνες.



Για πολλά χρόνια οι επιστήμονες υπέθεταν ότι ο μηχανισμός θα πρέπει κατά κάποιο τρόπο να συνδέεται με τον Αρχιμήδη, έναν από τους μεγαλύτερους μαθηματικούς και εφευρέτες στην ιστορία της ανθρωπότητας. Το 2008, μία ομάδα από ερευνητές κατέληξαν στο συμπέρασμα μετά από μελέτη των επιγραφών ότι η συσκευή έχει κατασκευαστεί στην Κόρινθο ή στις Συρακούσες, όπου έζησε ο Αρχιμήδης.

Αλλά ο Αρχιμήδης δολοφονήθηκε από έναν Ρωμαίο στρατιώτη το 212 π.Χ ενώ το πλοίο που μετέφερε το όργανο βυθίστηκε το 85 με 60 π.Χ. Τα νέα ευρήματα οδηγούν στο συμπέρασμα ότι το όργανο πρέπει να ήταν παλιό την ώρα του ναυαγίου, αλλά και η σύνδεση του με τον Αρχιμήδη μοιάζει πια λιγότερο πιθανή.

Μία επιγραφή σε ένα μικρό καντράν που έδειχνε τις ημερομηνίες των Ολυμπιακών Αγώνων, αναφέρεται σε ένα αθλητικό γεγονός που γινόταν στην Ρόδο, σύμφωνα με τον Paul Iversen, του Πανεπιστημίου Case Western Reserve. Το ίδιο πιστεύει και ο Alexander Jones, Ειδικό στην Ιστορία των Αρχαίων Μαθηματικών Επιστημών στο Πανεπιστήμιο της Νέας Υόρκης. “Αν στοιχηματίζαμε για το που κατασκευάστηκε, θα πόνταρα εκεί που ποντάρουν οι περισσότεροι, στην Ρόδο” είπε.



Πρόσφατα έγιναν καταδύσεις στο σημείο του ναυαγίου από ερευνητές και επιστήμονες με στόχο να βρουν και άλλα θραύσματα του μηχανισμού, υπολείμματα από τον ξύλινο σκελετό του πλοίου ή άλλα αντικείμενα που μετέφερε, αλλά και την ελπίδα να ανασύρουν το “θρυλικό” τμήμα του Μηχανισμού των Αντικυθήρων που απεικονίζει τις κινήσεις των πλανητών.

Για τις καταδύσεις, χρησιμοποιήθηκαν στολές που σχεδιάστηκαν από την Καναδική εταιρεία Nuytco Research και διαθέτουν ειδικούς ρομποτικούς βραχίονες ώστε οι καταδυόμενοι επιστήμονες να μπορούν να ανασηκώνουν αντικείμενα από τον βυθό. Η στολή κατασκευάστηκε για να αντέχει σε βάθος 300 μέτρων και ζυγίζει 240 κιλά. Η αυτονομία όσο αφορά στο οξυγόνο επαρκεί για 50 ώρες. Οι έρευνες λόγω του καιρού έχουν σταματήσει, αλλά θα συνεχιστούν με μεγαλύτερη ένταση την ερχόμενη Άνοιξη.





Ο Μηχανισμός των Αντικυθήρων που αποτελείται από 82 θραύσματα - έως σήμερα, γιατί συνεχίζονται οι έρευνες- φυλάσσεται στο Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο της Αθήνας.

Site: The New York Times

Παράπονα Ρόδου