ΟΙ ΙΩΑΝΝΙΤΕΣ ΙΠΠΟΤΕΣ ΤΗΣ ΡΟΔΟΥ

Η ιστορία των Ιωαννιτών Ιπποτών ξεκίνησε επίσημα την 15η Φεβρουαρίου 1113, όταν ο πάπας PaschalIIέστειλε μια παπική Βούλα στον επικεφαλής της κοινότητας του νοσοκομείου της Ιεράς Πόλης της Ιερουσαλήμ, αδερφό Gerard, με την οποία ενέκρινε στα μέλη του την εξουσία να διορίζουν τον αρχηγό τους.


Το νοσοκομείο αυτό είχε ιδρυθεί γύρω στα 1070, δηλαδή λίγα χρόνια πριν οι Σταυροφόροι κατακτήσουν τα Ιεροσόλυμα τον Ιούλιο του 1099, μετά από παράκληση κάποιων εμπόρων από το Αμάλφι προς τον κάτοχο των Αγίων Τόπων Χαλίφη της Αιγύπτου, με σκοπό την περίθαλψη των χριστιανών προσκυνητών που έφταναν άρρωστοι ή αρρώσταιναν στους Αγίους Τόπους.

Το παλάτι του Μεγάλου Μαγίστρου στη Ρόδο

Όταν λοιπόν έφτασαν στην Ιερουσαλήμ οι Σταυροφόροι βρήκαν να υπάρχει το νοσοκομείο και αυτοί που εξυπηρετούσαν τους αρρώστους και το διαχειρίζονταν ήταν κάποιοι μοναχοί που ακολουθούσαν τον Κανόνα του Αγίου Βενεδίκτου, είχαν προστάτη τους τον Άγιο Ιωάννη το Βαπτιστή, φορούσαν μαύρα ρούχα και έναν σταυρό άσπρο στο στήθος που έμοιαζε με αυτόν του Αμάλφι. Από τον προστάτη τους Άγιο Ιωάννη τον Βαπτιστή, αυτοί ονομάστηκαν Ιωαννίτες.
Μετά το θάνατο του αδερφού Gerard, ανατέθηκε η ηγεσία στον αδερφό RaymondduPuy, ο οποίος ανέθεσε στα μέλη του τάγματος ένα επιπλέον καθήκον. Αυτό της ένοπλης προστασίας. Δηλαδή την παροχή ένοπλης συνοδείας σε όποιους προσκυνητές το επιθυμούσαν για λόγους προστασίας. Έτσι λοιπόν από την εποχή του RaymondduPuy, το τάγμα απέκτησε και στρατιωτικό χαρακτήρα ο οποίος στα επόμενα χρόνια κυριάρχησε του φιλανθρωπικού του χαρακτήρα, χωρίς βέβαια ο δεύτερος να εξαλειφθεί.
Μετά την πτώση της Άκρας το 1291 στους Μαμελούκους το 1291, οι Ιωαννίτες έφυγαν από τους Αγίους Τόπους και μετά από ένα σύντομο πέρασμα από την Κύπρο, εγκαταστάθηκαν το 1306 στη Ρόδο. Στη Ρόδο βρήκαν αντίσταση από τους ντόπιους οι οποίοι ήθελαν να είναι κάτω από την κυριαρχία των Βυζαντινών και τελικά κατέλαβαν οριστικά ολόκληρο το νησί, μετά από πολιορκία, το 1309/10. Τα επόμενα χρόνια επέκτειναν την κυριαρχία τους σχεδόν σε όλα τα Δωδεκάνησα και σε άλλες περιοχές της Ελλάδας.

Το Αμάλφι σήμερα

Το τάγμα αποτελούνταν από τους ιππότες (λατ. milites), οι οποίοι προέρχονταν πάντοτε από την τάξη των ευγενών και ήταν αυτοί που ουσιαστικά είχαν την εξουσία στα χέρια τους. Από την τάξη αυτή προέρχονταν και ο επικεφαλής του τάγματος που είχε τον τίτλο του Μεγάλου Μαγίστρου. Τους καπελάνους (λατ. capelani), που δεν ήταν ευγενείς, αλλά οι γονείς τους δεν έπρεπε να είναι δούλοι. Οι καπελάνοι ήταν οι ιερείς του Τάγματος. Και οι σεργέτες (λατ. serventesarmorum), οι οποίοι όπως και οι καπελάνοι ήταν γόνοι ελεύθερων οικογενειών και βοηθούσαν τους ιππότες στον πόλεμο και στην περίθαλψη των αρρώστων, των φτωχών και των αναξιοπαθούντων.

Οι Ιωαννίτες ήταν πανευρωπαϊκό τάγμα, δηλαδή τα μέλη του προέρχονταν απ’ όλη την καθολική Ευρώπη και το κάθε έθνος διακρίνονταν με τον όρο «γλώσσα». Έτσι υπήρχαν οι «γλώσσες» της Προβηγκίας, Ωβέρνης, Γαλλίας, Ιταλίας και Αραγωνίας, η οποία αργότερα διασπάστηκε σε «γλώσσα» της Αραγωνίας και «γλώσσα» της Καστίλης.

Η Οδός των Ιπποτών με τα 4 από τα 6 καταλύματα των «γλωσσών» στη Ρόδο

Οι Ιωαννίτες έμειναν στη Ρόδο μέχρι το 1523, οπότε το νησί καταλήφθηκε από τους Τούρκους, οπότε μετά από συμφωνία με τον ίδιο το Σουλεϊμάν το Μεγαλοπρεπή αναχώρησαν, όσοι είχαν απομείνει, μαζί με τον οπλισμό, τις οικογένειές τους και το αρχείο τους, για τη Μάλτα.

Γράφει:Η ΣΠΥΡΙΔΟΥΛΑ ΓΕΡΟΧΡΗΣΤΟΥ*




*Η Σπυριδούλα Γεροχρήστου γεννήθηκε το 1966 και αποφοίτησε από το Γενικό Λύκειο Κατούνας το 1984. Σπούδασε στην ΑΣΕΤΕΜ/ΣΕΛΕΤΕ, τμήμα Μηχανολόγων, στο Παιδαγωγικό Τμήμα Δημοτικής Εκπαίδευσης του Πανεπιστημίου Αθηνών και στη Φιλοσοφική σχολή του Πανεπιστημίου Κύπρου/Τμήμα Ιστορίας και Αρχαιολογίας. Εργάστηκε ως καθηγήτρια Μηχανολογίας σε Τεχνικά Λύκεια στην Ελλάδα και στη Σχολή Τεχνικών Υπαξιωματικών Αεροπορίας ΣΤΥΑ. Τώρα εργάζεται ως δασκάλα στην Κύπρο και είναι υποψήφια Διδάκτορας στη Φιλοσοφική Σχολή του Πανεπιστημίου Κύπρου.

ΠΗΓΗ: Trischitta Μ. Μ. Μ., The Knights of Malta A legend towards the future.

Παράπονα Ρόδου